T - U - V  |  Encyclopedie van Ede

Ontbreekt er nog een belangrijke link? Stuur me dan een bericht via dit [ formulier ].

Let op: eind 2021 heeft de gemeente Ede de website 'gemeentearchief.ede.nl/kennisbank' offline gehaald. Het wachten is op een nieuwe locatie van de kennisbank, zodat de bron-url's aangepast kunnen worden.


T

Tachtigjarige oorlog
Periode van 1568-1648, toen we in oorlog waren met de Spaanse overheerser.

Indebuurt: https://indebuurt.nl/ede/toen-in/gaaf-ede-is-terug-te-vinden-op-deze-superoude-kaart-van-de-tachtigjarige-oorlog~61855/ 
Wikipedia over 1624: https://nl.wikipedia.org/wiki/Inval_van_de_Veluwe_(1624) 

Tafeltennis Ede
Vereniging in Ede.

TTVBIT: https://www.ttvbit.nl/www/ 

Technova College
Onderdeel van de ROC A12. MBO-instelling.

Website: https://www.technovacollege.nl/ 

Tiendrecht/ De Tienden
Een tiende (tiendrecht en tiendenrecht) is een vorm van winstbelasting, waarbij men een deel van de opbrengst dient te betalen. Oorspronkelijk bedroeg dit een tiende deel; uit de middeleeuwen zijn echter ook andere fracties bekend.

Informatie: https://gemeentearchief.ede.nl/kennisbank/04-financien/tienden-de/ 

TIZOC
De beste discomuziek is al tientallen jaren te horen bij hét video-disco feest van Ede: Tizoc. Tizoc was spectaculair, de eerste in Nederland waar de combinatie tussen goede muziek, geheimzinnige ruimtes en het unieke videobeeldsysteem het feesten extra interessant maakte.

Informatie: [ klik hier ] 
Huidige Tizoc-feesten: http://buitenzorg.nl/tizoc/ 

Toerisme vanaf 1845
Ontstaan van de belangstelling voor Ede.

Canon: https://mijngelderland.nl/inhoud/canons/ede/eropuit-naar-ede 

Tolheffing
In 1910 werd er in de gemeenteraad al gesproken over opheffing van de tollen. Vooral die op de Stationsweg (Tolhuislaan) vond men namelijk vreselijk. Het dorp Ede werd erdoor in tweeën gesplitst. Barneveld en Wageningen wilden echter niet meewerken, dus het duurde nog tot 1918 voor de laatste tollen uit Ede weggehaald werden. Het tolhuis aan de Stationsweg verdween, daar staat nu villa Nescio.

Gemeentearchief (tijdelijk uit de lucht): https://gemeentearchief.ede.nl/kennisbank/04-financien/tolheffing/ 
Indebuurt: [ klik hier ]. 
Erfgoed Ede: https://www.erfgoedede.nl/nijenhuis-verhalen/188-tollen-in-ede.html 

Tooroplaan, Jan Th.
Johannes Theodorus Toorop, ook: Jean Theodor Toorop, was een van de belangrijkste Nederlandse beeldend kunstenaars uit de periode 1880-1910. Aanvankelijk schilderde hij in impressionistische stijl, maar via het pointillisme ontwikkelde hij zich tot symbolistisch schilder.

Zandloper: https://www.oudede.nl/wp-content/uploads/De-Zandloper-1994-02.pdf 

Toponiemen Ede
Een toponiem is een plaatsnaam (uit Oudgrieks, τόπος = plaats, ὄνομα = naam). De studie van de toponiemen heet de toponymie.

Via Erfgoed Ede: https://www.erfgoedede.nl/toponiemen.html  
Atlas van Ede: https://www.atlasvanede.nl/thema-s/landschap-2/toponiemen/landschap-1 en https://www.atlasvanede.nl/thema-s/landschap-2/toponiemen/wijknamen en https://www.atlasvanede.nl/thema-s/landschap-2/toponiemen/straatnamen 

Traa, de Edese
Een Traa is een strook om gebieden af te grenzen en had vaak een rol als brandgang.

Website: https://www.geografischwandelen.nl/nat-ede/meer-weten-over/de-edese-traa 

Tramlijn Ede-Wageningen
De tramlijn Ede - Wageningen was een normaalsporige stoomtramlijn die het station Ede-Wageningen via Bennekom verbond met de stad Wageningen. In Wageningen lag het tramstation aan de zuidkant van de huidige Stadsbrink, op de hoek met de Stationsstraat. De lijn werd geopend op 31 januari 1882 en de laatste (goederen)trein reed op 1968 op dit spoor.

Website: https://www.oudwageningen.nl/wageningen/verhalen/tram-wageningen-ede/ 
Zandloper: https://www.oudede.nl/wp-content/uploads/De-Zandloper-1997-02.pdf 
Wikipedia: https://nl.wikipedia.org/wiki/Tramlijn_Ede_-_Wageningen 

Transformatiehuisje 
Monument aan de Asakkerweg.

Wikipedia: https://nl.wikipedia.org/wiki/Transformatorhuisje_(Ede) 

Trapakkers
Overblijfsel van de strook akkers (engen), op de flanken van de paasberg, rond het dorp.

Gemeentearchief: https://gemeentearchief.ede.nl/kennisbank/06-landbouw-visserij-natuurbeheer-en-milieu/trapakkers/ 

Truckersdag De Hartenberg ('s Heeren Loo)
Vaste dag in het jaar dat trucks door Ede rijden en bewoners mogen meerijden (en toeteren).

Ede-West: https://ede-west.nl/node/591 
Website: http://truckersdag.com/ 

Tulp, Houthandel
Nu Tulp-Bijl en gevestigd aan de Frankeneng. Vroeger een houthandel in hartje Ede.

Gemeentearchief (tijdelijk uit de lucht): https://gemeentearchief.ede.nl/kennisbank/11-economisch-leven/tulp-houthandel/ 
Website: https://tulpbijl.nl/ 
Zandloper: https://www.oudede.nl/wp-content/uploads/De-Zandloper-2000-02.pdf 

Turkse Moskee
Moskee aan de Verlengde Blokkenweg.

Architectuur: https://architectenweb.nl/nieuws/artikel.aspx?ID=40644 


U

Uitkijktorens rond Ede
Veel torens in Nederland stammen vaak uit de tijd van de Koude Oorlog. Rond Ede staan vooral torens om de natuur rondom te kunnen bekijken.

Overzicht: https://www.bezoek-ede.nl/meer-over-ede/tips-ede-bezoeken/uitkijktorens-in-ede 
Wekeromse De Bult: (kritiek) https://www.gelderlander.nl/ede/omstreden-toren-op-de-belt-van-wekerom-gaat-vandaag-open-voor-publiek~ad8cdf2e/ 

Wekerom (Bezoek Ede): https://www.bezoek-ede.nl/locaties/1939613607/uitkijktoren-wekerom 

Wekerom (zorgen bewoners): https://www.gelderlander.nl/de-vallei/zorgen-bij-bewoners-over-lekkende-de-bult-in-wekerom~a72fa671/ 


Technova College

TIZOC

Trapakkers

Tulp Houthandel

V

Vakantiebuitens Veluwe
De Veluwe is altijd in trek geweest voor toeristen.

Zandloper: https://www.oudede.nl/wp-content/uploads/De-Zandloper-2017-03.pdf 

ValleiEnergie
Cooperatie van opwekkers van zonnestroom. Beheert diverse zonnedaken in Ede, het zonneveld aan de Meikade en in de toekomst de zonnewal langs de A12.

Website: https://valleienergie.nl/ 

Veldwachters 1812
Een veldwachter is een politieagent.

Zandloper: https://www.oudede.nl/wp-content/uploads/De-Zandloper-2014-01.pdf 

Veldhuizerbos
Het Veldhuizer Bos is een klein losloopgebiedje aan de westkant Van Ede. 

Zandloper: https://www.oudede.nl/wp-content/uploads/De-Zandloper-2003-03.pdf 

Verbindingsdienst
Defensie-onderdeel, gelegerd in Ede in de Elias Beeckmankazerne.

Website: https://verbindingsdienst.nl/ 

Vereniging Oud Ede
Actieve vereniging dat het blad Zandloper al meer dan 45 jaar uitbrengt.

Info: https://www.edetoenennu.nl/instelling_museum/vereniging-oud-ede/ 

Website: https://www.oudede.nl/ 

Verhaal van Ede
Canon van de belangrijkste historische gebeurtenissen in Ede.

MijnGelderland: https://mijngelderland.nl/canons/ede 
Ontwerp borden: https://vandatsoortdingen.nl/portfolio/verhaal-van-ede/ 
Onthulling panelen: https://www.edestad.nl/lokaal/historie/749610/dertig-informatiepanelen-in-ede-over-de-edese-oorloggeschiedenis 

Victoria Vestagebouw in Veldhuizen

Elias Beeckmankazerne

Verhulst, René
In 2017 aangestelde burgemeester van Ede. 

Wikipedia: https://nl.wikipedia.org/wiki/Ren%C3%A9_Verhulst 

Verzetsstrijders, Edese
In voorjaar 1945 kwamen veel Edese verzetsstrijders om, na een mislukte wapendropping bij Lunteren. Ze werden opgepakt en later gefusilleerd in een Duitse wraakactie.

Website: https://www.platformsimonstevin.nl/post/onze-verzetshelden 
Herinnering: https://www.gelderlander.nl/ede/blijvende-herinnering-aan-dappere-edese-verzetsstrijders~afd0bc6e/ 

Villa Pacifica
Verdwenen villa aan de Bergstraat, waar ondermeer Arthur van Schendel heeftgewoond.

Indebuurt: https://indebuurt.nl/ede/toen-in/toen-in-ede-villa-pacifica-met-haar-bijzondere-bewoners~63439/1 

Vink, Wouter
Een Edese zanger, bekend van zijn deelname aan de Voice in 2017. Is nu afdelingsleider op het Marnix College.

AD: https://www.ad.nl/arnhem/eerste-single-the-voice-deelnemer-wouter-vink~a95bc9c1/ 

Vitens 
Waterbedrijf in Ede.

Website: https://www.vitens.nl/ 

Volkshuisvesting
Volkshuisvesting is een begrip uit politiek en overheidsbeleid dat betrekking heeft op het verantwoord huisvesten van de bevolking. De belangrijkste uitgangspunten van de volkshuisvesting in Nederland zijn neergelegd in de Woningwet. Deze wet trad in werking op 1 augustus 1902. Volgens Artikel 22 van de grondwet is de Staat verplicht zorg te dragen voor voldoende woongelegenheid.

Zandloper: https://www.oudede.nl/wp-content/uploads/De-Zandloper-2001-01.pdf 

Vries, burgemeester Charles Bavius de
Eerste Edese burgemeester in 1805, na het vertrek van de Franse bezetter.

Gemeentearchief (tijdelijk uit de lucht): https://gemeentearchief.ede.nl/kennisbank/01-openbaar-bestuur/vries-burgemeester-charles-bavius-de/ 

Vrouwenkiesrecht
Dit is het recht van vrouwen in Nederland om bij verkiezingen te stemmen en verkozen te worden. Nederlandse vrouwen kregen in 1917 passief kiesrecht en in 1919 actief kiesrecht. Sinds 28 september 1919 heeft Nederland algemeen kiesrecht.

Zandloper: https://www.oudede.nl/wp-content/uploads/De-Zandloper-2015-04.pdf 
Wikipedia: https://nl.wikipedia.org/wiki/Vrouwenkiesrecht_in_Nederland

Stenenroute Adri Verhoeven

Plattegrond Belgisch Vluchtoord

Vuilnisophaaldienst 1928
Die komt op naam van de heer Koetsier.

Erfgoed Ede: https://www.erfgoedede.nl/nijenhuis-verhalen/22-de-eerste-vuilnisophaaldienst.html 

VVD
Lokale afdeling in Ede van deze landelijke partij.

Website: https://ede.vvd.nl/ 
Facebook: https://www.facebook.com/VVDEde/
Twitter: https://twitter.com/vvdede 

VVV
Vereniging voor Vreemdelingen Verkeer

Erfgoed Ede: https://www.erfgoedede.nl/nijenhuis-verhalen/37-v-v-v-in-1928.html