Jaartallenlijst - 1900 tot 2000  |  Geschiedenis van Ede

Op deze pagina vind je een chronologische lijst van jaartallen die voor Ede belangrijk zijn geweest. Wil je meer weten over een onderwerp, typ dat dat in het zoekvak (vergrootglasicoontje) en klik door naar de juiste pagina. Let op: diverse oudere jaartallen zijn geschat of ongeveer in die tijd. Ontbrekende of incorrecte jaartallen graag melden via dit [ formulier ]. (c) Jaartallenoverzicht | Atlas van Ede | Allard Bijlsma.

1990-1999

Jaar Gebeurtenis
1999 Archeologische opgravingen in wijk Park-Reehorst.
1999 Opening congres- en filmcentrum Cinemec (nu: Pathé).
1999 Sloop van het laatste deel van het al in 1996 gesloten ENKA-bad.
1999 Verhuizing SOMA-school naar Harderwijk.
1998 Plaatsing van eerste videocamera's aan het Museumplein.
1998 Archeologische opgravingen aan de Achterdoelen.
1998 Opening nieuwe zwembad De Peppel.
1997 Besluit wordt genomen tot de sloop van het ENKA-bad.
1997 Besluit wordt genomen tot de bouw van de wijk Kernhem in de vlekken A en B.
1997 Opening nieuwe bibliotheek in Cultura.
1997 Uitkomen film: Het Witte Wief: de dolende geest bij Huize Kernhem.
1997 Vestiging van de School Grond-Lucht Samenwerking in de Elias Beeckmankazerne.
1997 Marnix College verhuist naar Prins Bernardlaan.
1996 Sluiting openlucht zwembad bij de ENKA.
1995 Onthulling van kunstwerk 'Day and Night' in de wijk Rietkampen.
1995 Onthulling van kunstwerk 'Nevelstenen' bij het ziekenhuis.
1995 Opening winkelcentrum Stadspoort (6 april)
1995 Fusie christelijke vo-scholen tot Streeklyceum
1995 Renovatie huizen in gebied tussen Veenderweg en Waterloweg.
1995 Onthulling van kunstwerk 'Windkracht' bij de Proosdijvijver.
1995 Start bouw nieuwe bibliotheek in Cultura.
1995 In de gemeente Ede wonen 99.158 personen.
1994 Plaatsing kunstwerk 'De twaalf apostelen' bij de Oude Kerk.
1994 Restauratie Oude Kerk.
1993 Beheer van de Rijksweg N224 komt te liggen bij de provincies.
1993 Bouw Stingerbol op kazerneterrein.
1992 Fusie Marnix College met Padberg Mavo.
1991 Sloop gebouw wasserij Gelria.
1991 Suske en Wiske en het Witte Wief komt uit.
1991 Faillissement pianofabriek Rippen.
1991 Opening aansluiting A30 op de A12.
1991 Land Art kunstwerk Urban Oasis van Lucien den Arend onthuld
1991 Bouw noodwinkelcentrum Maandereng.

Zwembad De Peppel 1998

Winkelcentrum Stadspoort 1995

Bouw Stingerbol 1993

Sloop Gelria-wasserij 1991

1946-1990

Jaar Gebeurtenis
1990 Onthulling van kunstwerk 'Ontmoetingsteken' aan de Otterloseweg.
1990 Plaatsing Shermantank aan einde Arnhemseweg.
1989 Start van de bouw van de wijk Rietkampen.
1989 Plaatsing kunstwerk 'Gestrekte figuur' aan de Molenstraat.
1989 Fusie Marnix College met Klaphek Mavo.
1988 Geldersch Landschap wordt eigenaar van Landgoed Hoekelum.
1988 Verschijning rapport 'Naar een nieuwe hoofdbibliotheek'.
1988 De PTT verlaat het Postkantoor aan de Arnhemseweg.
1988 P. Blanken aangesteld als burgemeester van Ede (tot 2001).
1987 De Oude Kerk krijgt een carillon.
1984 Het oude Kroonterrein is ingevuld volgens het woonerfsysteem.
1984 Opening nieuw station Ede-Wageningen.
1983 Alle kazernes in Ede krijgen dezelfde ingang (bij het station).
1983 De Simon Stevin- en de Elias Beeckmankazerne vallen vanaf nu onder het Kazernecomplex Ede-Oost.
1983 Afbraak gebouw Muziekschool aan de Brouwerstraat.
1983 Bouw van appartementencomplex De Wiek.
1983 Bouw gebouw de Harmonie aan het Kuiperplein.
1981 De Klinkenbergerweg wordt doorgetrokken tot aan de Albertstunnel.
1981 Opening Albertstunnel in Klinkenbergerweg.
1981 Sluiting spoorwegovergang Stationsweg bij Witte Hinde.
1981 Bouw kerkelijk centrum de Ark in Veldhuizen.
1980-1994 Chr. Mulo (Mavo) gevestigd aan de Bospoort (nu: Paasbergschool).
1980 Start bouw van de wijk Maandereng.
1980 Afbraak Buitenlust aan de Stationsweg.
1980 Opening winkelcentrum Bellestein.
1979 De vroegere bioscoop en concertzaal Buitenlust wordt gekraakt door Octopus, nadat hun eigen pand afbrandde.
1979 Verplaatsing van de Wilhelminalantaarn van het Museumplein naar Park Paasberg.
1979 M.K. van Dijke aangesteld als burgemeester van Ede (tot 1987).
1978 Oude watertoren wordt neergehaald.
1977 Winkelcentrum Hof van Gelderland opent de deuren.
1977 Huidige gemeentehuis in gebruik genomen.
1976 Plaatsing kunstwerk 'Relaties' bij Villa Sterrenberg.
1976 Gasexplosie op rangeerterrein bij station Ede-Wageningen (25 augustus).
1975-1977 Restauratie Huis Kernhem.
1975 Afbraak muziektent op de Markt.
1975 MTS betrekt nieuw gebouw aan de Bovenbuurtweg.
1975 Afbraak van het Hotel De Witte Hinde.
1974 Uitkomen Bestemmingsplan Ede, als uitvloeisel van de Tweede Nota Ruimtelijke Ordening van het Rijk.
1974 Start bouw nieuwe gemeentehuis.
1973 Verplaatsing houthandel Tulp naar de Frankeneng.
1972 Rioleringsinstallatie aan de Dwarsweg gereed.
1972 Afbraak huizen Op den Berg 2-18 en 1-11 voor aanleg van de Raadhuisstraat.
1972 Afbraak huizen Kleefseweg voor aanleg van de Raadhuisstraat.
1972 Opening zwembad de Peppel.
1972 Opening A30 als provinciale weg. Weg eindigde toen nog bij de N224.
1972 Opening van het kerkelijk centrum de Open Hof in Veldhuizen.
1971 In Ede bestaat felle kritiek op het ontwerp van Bakema van het nieuw te bouwen gemeentehuis (Brutalisme).
1971 Streeklyceum vestigt zich aan de Bovenbuurtweg.
1971 Afbraak huizen Kreelseweg voor de aanleg van de Raadhuisstraat.
1968-1978 J. Slot is burgemeester van Ede.
1970-1973 Bouw van galerijflast in Ede: Langenhorst, Luynhorst, Groenendaal, Mariendaal, Stroombergflat, Van der Hagenstraat, Willem Marislaan, Arnold Koningstraat en Nieuwe Maanderbuurtweg.
1970 Plaatsing kunstwerk 'De Grote Vlucht' aan de Bergstraat.
1970 In het dorp Ede wonen 40.432 mensen.
1970 Gebouw openbare lagere school aan Maandereind wordt gemeentelijke maquettekamer.
1969 Opening winkelcentrum Lindenhorst (inmiddels verdwenen)
1968 Opheffing tramlijn Ede-Wageningen.
1967 Gemeentevlag Ede ingesteld.
1967 Plaatsing nieuwe kerkorgel in Oude Kerk (gebouwd in 1877).
1965 Opening nieuwe verffabriek Macostan.
1965 Verplaatsing van de markt naar terrein tussen Brouwerstraat en Molenstraat.
1965 Opening van de Bethelkerk.
1965 Sloop van de muziektent op de markt.
1965 Start MTS (technische school) aan de Keesomstraat.
1965 Sloop mulo-gebouw aan de markt.
1965 Sloop huis van dokter Weijer, voor de verbreding van de Molenstraat.
1964 Uitkomen van het Kernplan, waarin ook de bouw van Veldhuizen staat beschreven.
1963 Opening nieuwe NOBO-fabriek aan de Frankeneng.
1963 Opening Hema in oude hotel Hof van Gelderland.
1963 Opening Minerva Mavo aan de Alexander Verhuellstraat,
1962-1968 P. J. Platteel is burgemeester van Ede.
1962 Kap van de oude kastanjeboom voor voormalig hotel Hof van Gelderland.
1961-1991 Huishoudschool is gevestigd aan de Hendrik Stafweg.
1961-1975 Streeklyceum is gevestigd in houten gebouwen aan Irenelaan.
1961 Verhuizing kweekschool naar complex aan Prins Bernardlaan.
1960 Oprichting school voor chr. middelbaar onderwijs: chr. Streeklyceum.
1960 Afbraak muziektent op het Poortplein.
1960 Veiling gasfabriek 'voor de sloop'.
1959 Hotel Welgelegen wordt Witte Hinde.
1959 Opening mulo aan de Bettekamp (afkomstig van de markt).
1959 Opening SOMA (Stichting tot Opleidingen van Machinisten voor Aannemersbedrijven),
1959 Opening nieuwe Julianaziekenhuis aan Stationsweg.
1959 Ontdekking aardgasveld in Slochteren: gasfabriek van Ede wordt overbodig.
1958 In de gemeente Ede wonen 56.000 mensen.
1958 Opening van de Goede Herderkerk op de Ganzeweide.
1958 Start van de Hogere Landbouwschool aan de Irenelaan.
1953 Opening nieuwe Nobo-fabriek aan de Verlengde Blokkenweg.
1951 Verhuizing pianofabriek Rippen naar Frankeneng.
1957-1968 Chr. Hogere Landbouwschool is gevestigd in Ede.
1957 De zaterdagmarkt telt gem. 97 kramen en 35 open standplaatsen.
1956 Opening deel A12 tussen Veenendaal en Planken Wambuis.
1955-1956 Bouw van een villa op grond van villa Stompekamp.
1955 Plaatsing van het Jan Hilgers-monument aan de Zonneoordlaan.
1955 Vestiging van de NIZO aan de N224.
1954 Marnix College neemt gebouw aan Gildestraat in gebruik.
1953 Opening van de nieuwe Sint-Antonius van Paduakerk.
1953 Bouw van de eerste zogenaamde portiekflats.
1953 Bouw van de muziektent op de Markt.
1953 De Buurt stelt 5 ooien en een ram beschikbaar, als begin van een schaapskudde op de Ginkelse Heide.
1952-1962 H.M. Oldenhof is burgemeester van Ede.
1952 De Buurt geeft een gift voor de bouw van de Bentinck-bank in het Edese Bos.
1951 Vestiging van de Verbindingsdienst (defensie) in Ede.
1951 De Buurt schenkt de Vereniging Oud-Ede een bedrag om een boerderij aan de Driehoek op te knappen. Hier komt later met Museum Oud-Ede.
1951 Vestiging van de pianofabriek Rippen aan Reehorsterweg.
1950 Oprichting van het regiment Van Heutsz (Elias Beeckman kazerne)
1950 Oprichting christelijke kweekschool, nu CHE.
1949-1980 Chr. Mulo gevestigd aan de Beukenlaan.
1949 De gemeente huurt Kamp Schut, voor huisvestiging van de allerarmsten. Het kamp kent geen sanitaire voorzieningen of waterleiding.
1949 Opening van de chr. LTS aan de Amsterdamseweg.
1948-1950 Vijf woningbouwverenigingen gaan samenwerken onder de naam Centrale Woningstichting (CWS), voorloper van Woonstede.
1948 In de gemeente Ede wonen 43.000 mensen.
1947 Onthulling van het Mausoleum op de Paasberg, op 2 augustus, door Prins Bernhard.
1947 Afbraak van Villa Pacifica aan de (huidige) Molenstraat, toen Bergstraat.
1946-1951 J.J.G. Boot is burgemeester van Ede.
1946-1953 Marnix College is gevestigd in vroegere Parkhotel.
1946 Plaquette op Oude Kerk geplaatst, voor het herdenken van de WO II.
1946 Jacoba van der Linden wordt eerste vrouwelijke gemeenteraadslid.
1946 Oprichting van de waterpolovereniging Polar Bears.

Station Ede-Wageningen uit 1984

Ontploffing gastank(s) in 1976

Streeklyceum 1971

Minerva Mavo 1963

NIZO 1955

Boerderij aan de Driehoek 1951

Pianofabriek Rippen 1951

1900-1945

Jaar Gebeurtenis
1945-1946 Canadese soldaten nemen hun intrek in Hotel Buitenzorg; blijft een officiersmess tot de begin jaren '50.
1945 Ede wordt tijdelijk garnizoensplaats voor 7e Canadese infanteriebrigade.
1945 De Canadezen leggen op de Paasberg (als werkproject) een 'memorial park' aan, om wat om handen te hebben.
1945 Bevrijding Ede in april door Britten en Canadezen.
1945 Edese verzetsstrijders opgepakt bij mislukte dropping en later gefusilleerd in Amersfoort.
1945 Mislukte dropping in de nacht van 8/9 maart bij Lunteren.
1944-45 Hongerwinter. Zuid-Nederland is al bevrijd, Ede nog niet.
1944 Landingsoperatie geallieerden op Ginkelse Heide. Slag om Arnhem wordt mislukking.
1944 Bombardementen op 17 september. Diverse locaties in Ede geraakt, waaronder huizen aan de Schoolstraat, Parkweg en Talmalaan en ook de RK Kerk aan de Stationsweg.
1944 Didi Roos is actief als verzetstrijder. Ze overleeft Westerbork en emigreert later naar Israel.
1943 Sloop van Villa Stompekamp.
1943 Natuurarts Murk Balt overlijdt.
1942-1977 Het gemeentehuis is tijdelijk gevestigd in Villa Sterrenberg.
1940-1945 Vliegveld Deelen is belangrijk Duits vliegveld buiten Duitsland.
1941- 1945 T.C. van Dierendonck NSB-burgemeester van Ede.
1942 Het gemeentehuis brandt af. Men trekt in het pand Sterrenberg.
1941 Logement de Posthoorn gaat in vlammen op.
1940 In Hotel Buitenzorg nemen Duitse officieren hun intrek.
1940 Start WO II voor Nederland. De Edese kazernes werden bezet door Duitse troepen.
1939 De Beatrixkerk is gereed.
1939 Er wordt begonnen met de aanleg van het Beatrixpark, op basis van ideeën van de bekende architect H.P. Berlage.
1939 Opening van de Elias Beeckman kazerne.
1939 Uitbouw huishoudschool aan Brouwerstraat (later: Muziekschool).
1939 Overlijden Helene Kröller-Müller, aan de gevolgen van een auto-immuun ziekte, op 70-jarige leeftijd.
1938-1941 L.R. Middelberg burgemeester van Ede.
1938 Opening van het Kröller-Müller Museum in Park de Hoge Veluwe.
1938 Nieuwe Kerk aan Verlengde Maanderweg gereed.
1937-1944 Marnix College is gevestigd op boverdieping van (verdwenen) panden aan Dr. Hartogsweg.
1937 Tramdienst naar Wageningen wordt opgeheven voor personenvervoer.
1937 Oprichting van school voor middelbaar onderwijs (Marnix College).
1937 De familie Kröller-Müller gaat permanent in jachthuis Sint Hubertus wonen.
1936 Opening van de Bergansiuskazerne.
1935-1944 t Wijde Veld als werklozen-werkkamp in gebruik.
1936 Opening van het Openluchttheater.
1933 Vloeivelden voor overloop riolering aan de Peppelensteeg gereed.
1933 Opening van de nieuwe Reehorst.
1932 In het rijkswegenplan van 1932 is de N224 genummers als Rijksweg 24.
1932 Vestiging van het Julianaziekenhuis aan de Stationsweg.
1932 Liesbeth Ribbius Peletier koopt grond in Bennekom en sticht een scholingscentrum voor arbeidersvrouwen.
1932 De Buurt geeft alle wegen in eigendom aan de gemeente.
1931-1939 Huishoudschool is gevestigd in Brouwerstraat.
1931 Ingrijpend rioleringsplan voor Ede.
1929 De naam N.V. ENKA wordt veranderd in Algemene Kunstzijde Unie (AKU).
1928 In de ENKA-fabriek werken al 5200 personen.
1927 Opening van het marktterrein tegenover de Hof van Gelderland.
1927 Opening van het marktgebouw aan (toen) nieuwe marktplein.
1926 Opvang van vluchtelingen van de watersnoodramp rond de grote rivieren. De vluchtelingen werden opgevangen op het kazerneterrein.
1926 Baker Kaagje Braafhart wordt 100 jaar. Ze zou 103 jaar oud worden.
1925 Opening van het ENKA-bedrijfsspoor.
1924 In juni wordt de muziektent op de toenmalige markt geopend.
1924 Op 14 oktober werd de Vereniging Oud-Ede opgericht, mede door W.F.J. Fischer Jr.
1924 Onthulling monument voor pastoor Padberg aan de Stationsweg. Nu te vinden op de RK begraafplaats aan de Prins Bernhardlaan.
1924 Huize Heesterheide wordt verkocht aan de gemeente. In 1946 werd dit het politiebureau.
1924 De Edese gemeenteraad protesteert hevig tegen plannen om tegen de Paasberg op te bouwen. In de jaren '50 - '70 gebeurt dit als nog grootschalig.
1923 Zilveren regeringsjubileum Koningin Wilhelmina.
1923 RK pastoor en aalmoezenier Padberg overlijdt.
1923 Jubileumlantaarn 'Wilhelmina' geplaatst voor hotel GEA.
1923 Koloniehuis Zonneoord gebouwd.
1923 Hotel De Roskam wordt overgenomen door Wilhelm Linus Joseph Wermeling.
1923 Opening van herstellingsoord HORA langs de Bennekomseweg.
1922 Opening van de Koepelschool.
1922 Christelijke gymnastiekvereniging DOK wordt opgericht.
1922 Hotel-restaurant GEA opent de deuren.
1922 Opening van de ENKA-fabriek.
1918-1939 Interbellum (tijd tussen twee wereldoorlogen)
1917-1938 Dr. C.O. Ph. Creutz is burgemeester van Ede.
1920 In het dorp Ede wonen 7595 mensen.
1920 Uitbreiding Kuuroord Dominus Providebit van natuurarts Murk Balt in Beatrixlaan.
1920 Instelling van de zaterdagmarkt.
1920 Het Rijk koopt alle erfpacht af. De Geërfden behouden alleen het recht van schapen weiden en plaggen halen op de militaire terreinen, die thans Rijksgrond zijn.
1919 Bouw Jachtslot St. Hubertus bij Otterlo in Park de Hoge Veluwe.
1919 Opening verffabriek Macostan.
1918 Opening van de Evangelisch-Lutherse kerk aan de Beukenlaan.
1916 Hotel Buitenzorg gaat over aan de heer J.G. Pieterse. Hij zal 40 jaar hier de leiding hebben.
1915-1917 Belgisch vluchtoord op de Eder Heide.
1915 Bouw van villa De Hooge Paasberg aan de Arnhemseweg.
1914 Mobilisatie in verband met Wereldoorlog I. Veel extra soldaten in het dorp.
1913 De gemeente koopt de grond tegenover de Hof van Gelderland, met het plan daar een marktterrein aan te gaan leggen.
1910-1916 Mr. A. van Heeckeren van Kell is burgemeester van Ede.
1912 Hotel Van Laar wordt Hotel Welgelegen (bij het station).
1911-1932 Zandafgraving op de Klinkenberg, waar later het openluchttheater zal komen.
1911 De buurt Ma(a)nen houdt op te bestaan.
1910 Onder voorwaarden biedt de Buurt de Paasberg aan aan de gemeente.
1910 Lambertus Geels neemt een smederij over aan de Molenstraat. Die groeit uit tot een woonwarenhuis.
1910-1925 Doesburgerheide wordt gebruikt voor prille luchtvaart.
1910 Op 29 juli maakt Jan Hilgers een korte vlucht vanaf de Doesburgerheide.
1908-1925 De schrijver Arthur van Schendel woont in Ede, in Villa Pacifica.
1908 Opening Buitenlust aan de Stationsweg.
1908 Garnizoen in Ede wordt uitgebreid met het 4e regiment veldartillerie.
1907 Opening mulo op het marktterrein.
1906 Bouw Postkantoor aan de Arnhemseweg.
1906 Bouw van de watertoren.
1905-1910 D. J. A. A. van Lawick van Pabst is burgemeester van Ede.
1906 Opening kazernes Johan Friso en Maurits.
1906 Opening stoomwasserij Gelria.
1905 Ede aangewezen als garnizoensplaats.
1904 Natuurarts Murk Balt vestigt zich aan de Beatrixlaan (plein) 8a.
1904 Bouw van villa 'Bij Honck' op de Stationsweg. Architect Albert Kool. Hier woonde onder meer de familie Tulp (van de houthandel).
1904 Bouw gasfabriek aan Schaapsweg. Geopend in 1905.
1903 Aanleg laatste deel spoorlijn Ede-Amersfoort.
1903 Bouw van de Noorderkerk.
1903 De coöperatieve zuivelfabriek wordt opgericht.
1902 Spoorlijn Ede-Barneveld in gebruik genomen.
1902 De buurt Doesburg verdwijnt voor verdeling.
1900 In de gemeente Ede wonen 14.000 mensen.

Bergansiuskazerne 1936

De Hooge Paasberg 1915

Belgisch Vluchtoord 1914-1917

Jachtslot St Hubertus 1919

De watertoren aan de Stationsweg 1906

Johan Frisokazerne 1906

Bronnen: Gemeentearchief Ede, canon van Ede, archieven Vereniging Oud-Ede, NL Wikipedia, tientallen webbronnen.