W - X - Y - Z | Encyclopedie van Ede
Ontbreekt er nog een belangrijke link? Stuur me dan een bericht via dit [ formulier ].
Let op: eind 2021 heeft de gemeente Ede de website 'gemeentearchief.ede.nl/kennisbank' offline gehaald. Het wachten is op een nieuwe locatie van de kennisbank, zodat de bron-url's aangepast kunnen worden.
W
Wandelen
In de site is aandacht voor het actief op pad gaan rond Ede.
Geografisch wandelen: https://www.geografischwandelen.nl/
Atlas van Ede: https://www.atlasvanede.nl/verkennen/actief-in-de-benen/wandelen-door-en-rond-ede
Wandscheer, Marie
Maria Willemina Wandscheer (Amsterdam, 19 november 1856 - Ede, 18 september 1936) was een Nederlandse kunstschilder. De schilderes was lid van onder meer Arti et Amicitiae en Pulchri. Tijdens haar leven zijn verschillende tentoonstellingen met haar werk gehouden, in Amsterdam, Den Haag, Rotterdam en Ede. In haar laatste woonplaats zijn na haar dood slechts enkele exposities geweest, de laatste keer in het Historisch Museum Ede in 2006 onder de titel Marie Wandscheer weer aan de wand.
Gemeentearchief (tijdelijk uit de lucht): https://gemeentearchief.ede.nl/kennisbank/10-cultuur-sport-recreatie-en-evenementen/wandscheer-marie/
Wapen en vlag gemeente Ede
Het Wapen van Ede stamt uit 1816 en de vlag werd op 1967 officieel ingesteld.
Zandloper: https://www.oudede.nl/wp-content/uploads/De-Zandloper-2019-04.pdf
Vlag van Ede: https://nl.wikipedia.org/wiki/Vlag_van_Ede
Wapen van Ede: https://nl.wikipedia.org/wiki/Wapen_van_Ede
Waterleiding- historie
Ede heeft niet altijd stromend water uit de kraan gekend.
Zandloper: https://www.oudede.nl/wp-content/uploads/De-Zandloper-2006-03.pdf
Indebuurt: https://indebuurt.nl/ede/toen-in/toen-in-ede-we-nog-een-watertoren-hadden-misschien-wel-de-lelijkste-van-het-land~91023/
Waterpompen: https://www.oudede.nl/wp-content/uploads/De-Zandloper-2013-03.pdf
Warmtebedrijf Ede
Bedrijf dat warmte levert aan bedrijven en huishoudens.
Website: https://warmtebedrijfede.nl/
Atlas van Ede: https://www.atlasvanede.nl/thema-s/duurzaamheid/duurzame-energie/warmtebedrijf-ede
Waterplan Ede
Plannen voor ons drinkwater: 2013-2017.
Waterschap Vallei & Veluwe
Het Waterschap waar heel Ede onder valt.
Website: https://www.vallei-veluwe.nl/
Watertoren
Ede had een watertoren in het centrum, nabij het Tulp-bedrijfsterrein. In 1906 gebouwd. Is in 1978 opgeblazen.
Gemeentearchief (tijdelijk uit de lucht): https://gemeentearchief.ede.nl/kennisbank/11-economisch-leven/watertoren/
Wikipedia: https://nl.wikipedia.org/wiki/Watertoren_(Ede)
Atlas van Ede: https://www.atlasvanede.nl/toen-en-nu/ede-algemeen-1/watertoren
Waterzuivering | waterschap
Waterzuivering is niet altijd van vanzelfsprekend geweest.
Zandloper: https://www.oudede.nl/wp-content/uploads/De-Zandloper-2011-01.pdf
Zandloper: https://www.oudede.nl/wp-content/uploads/De-Zandloper-1996-04.pdf en https://www.oudede.nl/wp-content/uploads/De-Zandloper-2010-01.pdf
Atlas van Ede: https://www.atlasvanede.nl/thema-s/werkgelegenheid/dienstverlening-2/nutsbedrijven-1
Weichselien
Laatste ijstijd, toen op en tegen de stuwwal van Ede via de wind dekzand is afgezet.
Wikipedia: https://nl.wikipedia.org/wiki/Saalien
Atlas van Ede: https://www.atlasvanede.nl/thema-s/landschap-2/geschiedenis-landschap/veranderend-landschap en https://www.atlasvanede.nl/thema-s/landschap-2/geschiedenis-landschap/naslag-landschap
Wekeromse Zand
Eén van de zandverstuivingen, op fietsafstand van Ede.
Wikipedia: https://nl.wikipedia.org/wiki/Wekeromse_Zand
Welgelegen/ Witte Hinde, Hotel
Hotelcomplex bij station Ede-Wageningen. Nu staan hier moderne appartementen.
Gemeentearchief (tijdelijk uit de lucht): https://gemeentearchief.ede.nl/kennisbank/11-economisch-leven/welgelegen-de-witte-hinde-hotel/
Wereldoorlog I
Nederland en dus ook Ede was neutraal, maar door de aanwezigheid van de kazernes en de Belgische vluchtelingen, werd de oorlog wel gevoeld.
Platformmhe: http://www.platformmhe.nl/mve_wo1.php
Herinneringen: https://www.wereldoorlog1418.nl/berichten/ede/
Wereldoorlog II
Er is veel gebeurt: aanval in 1940, deportatie van joodse bewoners, Duitsers in de kazernes, bombardement in 1944, airbornelandingen, bevrijding in 1945.
Inval: http://www.platformmhe.nl/mve_invalduitsers.php
Indebuurt: https://indebuurt.nl/ede/toen-in/dit-merkten-edenaren-in-de-woii-van-de-duitse-bezetter~106491/
Canon: https://mijngelderland.nl/inhoud/canons/ede/ede-in-de-tweede-wereldoorlog
Mei 1940: https://www.oudede.nl/wp-content/uploads/De-Zandloper-1982-04-1.pdf
Vluchtelingen: http://www.platformmhe.nl/mve_vluchtelingen.php
Bevrijding: http://www.platformmhe.nl/mve_bevrijding.php
Pantherstellung: https://www.oudede.nl/wp-content/uploads/De-Zandloper-2003-01.pdf
Zandloper: https://www.oudede.nl/wp-content/uploads/De-Zandloper-1995-02.pdf
Functie gebouwen: https://indebuurt.nl/ede/toen-in/deze-gebouwen-in-ede-speelden-een-rol-in-de-tweede-wereldoorlog~66976/9/
Oorlogsherinneringen: https://www.bezoek-ede.nl/militair-toerisme/oorlogsherinneringen-ede
Werkverschaffing
Maatschappij voor Weldadigheid.
Zandloper: https://www.oudede.nl/wp-content/uploads/De-Zandloper-2017-02.pdf
Jaren '30: https://www.oudede.nl/wp-content/uploads/De-Zandloper-2017-03.pdf
De Zanding: https://www.erfgoedede.nl/nijenhuis-verhalen/60-werken-aan-de-zanding.html
Wethoudersbuurt
In deze buurt zijn meerdere straten vernoemd naar vroegere wethouders. Grote renovatiewerkzaamheden worden gestart in 2022.
Zandloper: https://www.oudede.nl/wp-content/uploads/simple-file-list/Nijenhuis/003-De-wethoudersbuurt.pdf
Rioolzuivering
Het Wijde Veld
Bombardement 1944
Weyer, Dokter
Erfgoed Ede: https://www.erfgoedede.nl/nijenhuis-verhalen/58-dokter-weyer.html
Wijde Veld, Werkkamp 't (rand Ginkelse Heide)
Werkkamp 't Wijde Veld werd in 1935 gesticht als leer- en werkkamp voor jonge werklozen tijdens de crisisjaren in de Nederlandse gemeente Ede, aan de rand van de Ginkelse Heide. In september 1939 kwam er een einde aan het werkkamp voor werkloze jongens. Oorzaak was de mobilisatie. Kampcommandant Tamminga vertrok naar Gaasterland waar hij commandant werd van werkkamp Elfbergen. Sinds 1938 lag daar het accent op het verzorgen van vakopleidingen.
Wikipedia: https://nl.wikipedia.org/wiki/Werkkamp_%27t_Wijde_Veld
Gemeentearchief (tijdelijk uit de lucht): https://gemeentearchief.ede.nl/kennisbank/07-sociaal-cultureel-welzijn/t-wijde-veld/
Bezoek Ede: https://www.bezoek-ede.nl/militair-toerisme/oorlogsherinneringen-ede/september-1944-t-wijde-veld
Erfgoed Ede: https://www.erfgoedede.nl/kijlstra-verhalen/120-van-jeugdwerkkamp-t-wijde-veld-tot-kamp-stavenisse.html
Atlas van Ede: https://www.atlasvanede.nl/thema-s/geschiedenis/interbellum-1918-1939 en https://www.atlasvanede.nl/toen-en-nu/geschiedenis-1/werkkamp-wijdeveld
Wijngaard Zuid-Veluwe
Bevindt zich op de geluidswal ter hoogte van bioscoop Pathé.
Website: https://zuid-veluwewijn.nl/
Atlas van Ede: https://www.atlasvanede.nl/thema-s/stadsontwikkeling/ontwikkeling-wijken-1900-nu/1980-2000/rietkampen-1980-2000
Wildwal
Was vroeger een begroeide wal, ten oosten van Ede, met als doel wilde dieren van de akkers (engen) te houden.
Gemeentearchief (tijdelijk uit de lucht): https://gemeentearchief.ede.nl/kennisbank/06-landbouw-visserij-natuurbeheer-en-milieu/wildwal/
Zandloper: https://www.oudede.nl/wp-content/uploads/De-Zandloper-2014-01.pdf en https://www.oudede.nl/wp-content/uploads/De-Zandloper-2003-02.pdf
Erfgoed Ede: https://www.erfgoedede.nl/kijlstra-verhalen/10-de-wildwal-en-de-swijnen-bij-het-dorp-ede.html
Wilhelminalantaarn
De enige overgebleven gaslantaarn van Ede. Hij heeft op meerdere plekken gestaan en staat nu op de kop van het Maandereind.
Info Oud Ede: [ klik hier ]
Gemeentearchief (tijdelijk uit de lucht): https://gemeentearchief.ede.nl/kennisbank/05-bouwen-en-wonen/wilhelminalantaarn/
Zandloper: https://www.oudede.nl/wp-content/uploads/De-Zandloper-2008-01.pdf
Indebuurt: https://indebuurt.nl/ede/genieten-van/mysteries/mysterie-opgelost-hoe-er-een-beeld-van-een-jongetje-in-een-lantaarnpaal-komt~83090/
Atlas van Ede: https://www.atlasvanede.nl/toen-en-nu/ede-algemeen-1/straatlantaarns
Windmolens rond Ede
Bij Ede staan twee grote moderne windmolens, aan de A30, tussen de Heestereng en BTA12. Er zijn plannen voor de bouw van meer windmolens.
Ede-Stad: https://www.edestad.nl/lokaal/politiek/689137/ede-heeft-tien-locaties-voor-windmolens-in-beeld
Ede-Stad: https://www.edestad.nl/premium/lokaal/natuur-en-milieu/771604/windmolens-kwestie-van-transparante-en-eerlijker-besluitvorming/c_mhQeOgSdgoO0Y3ig_QiPqPFi9MSczgTVVgOwi8ReODeqIc7vAy0-YKLMldfpzBLrEg_6QV28l-qimppyDrpKx5w5htewuwAQlK7uvvs_MDBPvh6B5aGfE344zDOZj7
De Witte Hinde
Windpark Maanderbroek (BT A12)
Bij Ede staan twee grote moderne windmolens, aan de A30, tussen de Heestereng en BTA12.
Pure Energie: https://pure-energie.nl/energiebronnen/windpark-maanderbroek-ede/
Wilterdink, Willem Hendrik
(1817-1882) was rentmeester van de Kernhem van 1841-1882
Zie in PDF over de Sijsselt: https://edepot.wur.nl/185887
Witsen, Willem
Willem Arnoldus (Willem) Witsen (Amsterdam, 13 augustus 1860 – aldaar, 13 april 1923) was een Nederlands schilder, tekenaar, etser, graficus, fotograaf en schrijver. In 1890 had Witsen zich met de dichter en schrijver Betsy van Vloten, de dochter van een hoogleraar en vrijdenker, verloofd. Zij leerden elkaar kennen bij Frederik van Eeden, haar zwager. Hij huurde een kamer in Haarlem - waar Betsy woonde - maar hield ook zijn kamers in Londen aan. In 1893 trouwde het paar en betrok twee jaar later de villa Zonneberg in Ede.
Gemeentearchief (tijdelijk uit de lucht): https://gemeentearchief.ede.nl/kennisbank/10-cultuur-sport-recreatie-en-evenementen/witsen-willem/
Witte Hinde, De
Ooit een hotel bij het station. Nu staat hier een appartementencomplex.
Gemeentearchief (tijdelijk uit de lucht): https://gemeentearchief.ede.nl/kennisbank/11-economisch-leven/welgelegen-de-witte-hinde-hotel/
Indebuurt: https://indebuurt.nl/ede/toen-in/de-apollohal-en-hotel-de-witte-hinde~144770/
Witte Wief
Een figuur die voorkomt in sagen en legendes.
Wikipedia: https://nl.wikipedia.org/wiki/Witte_wieven
Suske en Wiske: https://nl.wikipedia.org/wiki/Het_witte_wief
Film: https://www.youtube.com/channel/UC_ZDHJxeFWRY8HowU0ZeAnA
Atlas van Ede: https://www.atlasvanede.nl/thema-s/kunst-en-cultuur/sagen-en-legendes
Wolven
Sinds een aantal jaren zijn er op de Veluwe weer wolven woonachtig. Die waren er vroeger ook.
Wolven in Nederland (recent): https://www.wolveninnederland.nl/nieuws
Zandloper (in toponiemen): https://www.oudede.nl/wp-content/uploads/De-Zandloper-2016-01.pdf
Wolvenjacht: Zandloper (historisch): https://www.oudede.nl/wp-content/uploads/De-Zandloper-2018-03.pdf
Op de Veluwe: Zandloper (historisch): https://www.oudede.nl/wp-content/uploads/De-Zandloper-2014-04.pdf
Woningbouwverenigingen
Organisaties die huurwoningen beheren.
Gemeentearchief (tijdelijk uit de lucht): https://gemeentearchief.ede.nl/kennisbank/05-bouwen-en-wonen/woningbouwverenigingen/
Woonstede | woningcorporatie
Grootste woningbouwvereniging in Ede.
Gemeentearchief (tijdelijk uit de lucht): https://gemeentearchief.ede.nl/kennisbank/05-bouwen-en-wonen/woonstede/
World Food Center
Complex van bedrijven die zich bezighouden met ons voedsel van de toekomst. Zitten in Ede gecentreerd rond de Maurits- en Frisokazerne. Aan de A12 is het bedrijvenpark BTFood in ontwikkeling.
Ingang: https://worldfoodcenter.net/
Houten kantoren: https://architectenweb.nl/nieuws/artikel.aspx?ID=49245
Experience: https://worldfoodcenter.net/experience/
Atlas van Ede: https://www.atlasvanede.nl/thema-s/stadsontwikkeling/lopende-projecten/world-food-center
X
Geen opties
Y
YouTube Atlas van Ede
Eigen YouTube-kanaal met diashows, microlearnings, dashcam-beelden, virtuele vluchten en meer.
YouTube: https://www.youtube.com/channel/UCkAhp0eoF7J6SDf_qmKMR1g
Windpark Maanderbroek
World Food Center