Het jaar 1922 is in deze website het thema van de week, steeds rond 15 mei van een jaar. Vanuit deze pagina kun je doorklikken naar allerlei pagina's met verdiepende informatie.
Welkom in het Ede van 1922
Het is in 2022 precies 100 jaar geleden dat de ENKA-fabriek zich in Ede vestigde en binnen een paar jaar uitgegroeide tot de grootste fabriek van Nederland. Dat moet grote gevolgen hebben gehad voor Ede. En dat was ook zo.
In 1906 waren de eerste kazernes geopend [ klik hier ], waardoor er allerlei werkgelegenheid een boost kreeg. Al snel kwamen er ook de Arthur Kool- en de Van Essenkazerne bij. De Tulp-houthandel [ klik hier ] aan de Stationsweg deed goede zaken, maar ook vervoerders en leveranciers van voedingsmiddelen kregen het druk. Doordat ook de kazernes op het gasnet werden aangesloten, werd de Gasfabriek aan de Schaapsweg steeds belangrijker [ klik hier ]. De horeca kreeg het een stuk drukker. We hadden al bekende hotels als Buitenzorg en de Hof van Gelderland en al langer het hotel Welgelegen (voorheen De Laar) [ kijk hier ], maar precies in 1922 opende ook (later) restaurant GEA aan de Stationsweg [ kijk hier ].
Welkom in Ede (1925).
Maandereind rond 1928.
Het Marktplein rond 1920.
Restaurant GEA rond 1930.
Boerderij en basisschool.
Hof van Gelderland rond 1921.
Kantine kazernes in 1910
Hotel Welgelegen rond 1930.
Hotel Buitenzorg in 1910.
Beeld van Ede rond 1922
Als je de kaart uit 1922 bekijkt, is dat nog allemaal amper te bevatten. Het gebied tussen het dorp Ede en de buurt Maanen was nog niet bebouwd, op de Stationsweg na. Al gauw kwamen er woonwijken, mede voor werknemers van de ENKA. Dit waren de tuindorpen aan de Poortlaan en de Kolkakkerbuurt [ klik hier ]. Hierdoor gingen Maanen en Ede naar elkaar toegroeien. 1922 is een keerpunt voor Ede. Van een klein boerendorp groeide het uit tot een grote legerplaats met een opkomende industrie. Er kwamen een melkfabriek, een stoomwasserij, een brandweerkazerne en er was al een watertoren [ zie hier ]. In de archieven van de Gemeente Ede en het Historisch Museum Ede, zijn veel foto's te vinden die een beeld geven van het Ede van rond 1922. In deze site zijn er vele tientallen van opgenomen, vaak met een nieuwe foto van die plek erbij.
Hofje Poortlaan in 1928.
Edesche Melkinrichting in 1910.
Grotestraat rond 1922.
Gelria wasserij in 1930.
De Molenstraat in 1908.
Watertoren rond 1908.
Kaart van Ede van 1922
Uitleg bij de kaart: zwarte lijnen = spoorlijnen, rode lijn = verbinding Ede met Bennekom, blauwe lijn = verbinding met Arnhem en Amersfoort, (1)= Oude Kerk, (2)= postkantoor, (3)= gasfabriek, (4)= station Ede-Centrum, (5)= station (nu) Ede-Wageningen, (6)= terrein voor de bouw van de ENKA-fabriek. Bron basiskaart: Gemeentearchief Ede.