Als je in Ede rondkijkt in het Arthur Koolkwartier, dan loop je zeker aan tegen de oude (paarden)stallen van de Edese artillerie. Al deze stallen zijn mooi gerenoveerd en nu in gebruik voor wonen en werken. De kazernes hier zijn geopend in 1908, een aantal jaren voor het begin van de Eerste Wereldoorlog. Na WO II werden de paarden vervangen door gemotoriseerde trekoplossingen.
Hoe ging dat in zijn werk, paarden in het leger? Alle zware materieel werd voortgetrokken door paarden. Zeer zware stukken werden soms wel getrokken door 10 paarden tegelijk. Je begrijpt, dat er daarom veel stallen nodig waren en die vind je nog steeds in het Arthur Koolkwartier. Het Platform Militaire Historie is gevestigd in een vroegere paardensmederij, direct tussen de stallen van het Arthur Koolkwartier. Op deze pagina vooral foto's, zodat je een beeld krijgt van hoe dit er vroeger toe ging in Ede.
Eén van de mooiste foto's uit het Edese archief | 1925
Deze foto, in 1925 gemaakt door Cornelis Hartgers op de Doesburgerheide, laat goed zien waarom er zoveel paarden nodig waren bij de Edese artillerie. Maar liefst 10 paarden trekken hier het stuk geschut (een 7-Veld vuurmond) over de heide heen. Op verzoek van kapitein Keppel-Hesselink, was Cornelis Hartgers die 12e januari 1925 meegegaan op oefening. Op de dag zelf was hij teleurgesteld over wat hij had kunnen schieten, maar later bleek dat hij deze foto veel kon verkopen aan de gelegerde militairen. Hij liet er later zelfs een ansichtkaart van maken. Bron: Gemeentearchief Ede.
Een achtspan bij de Van Essenkazerne in 1914. Bron: Gemeentearchief Ede.
Je ziet hier een zesspan nabij herberg Zuid-Ginkel in 1935. Bron: Gemeentearchief Ede.
Hier worden meerdere stukken geschut in stelling gebracht. Locaties is de Ginkelse Heide circa 1924. Bedenk wat een werk het was als 's avonds al deze paarden terugkwamen in de stallen van de Arthur Koolkazerne. Bron: Gemeentearchief Ede.
Tegen de WO II was de veldartillerie nog steeds afhankelijk van veel paarden. Je ziet hier een defilé met paarden in de Grotestraat (nu: Notaris Fischerstraat) ter gelegenheid van de geboorte van prinses Beatrix in 1938. Bron: Gemeentearchief Ede.
Maar langzaamaan kwamen er vervoersalternatieven. Hier zie je geschut van het 7e regiment veldartillerie op een vrachtwagen. In de loop van WO II werden de paarden overbodig hierdoor. Bron: Gemeentearchief Ede.
Einde inzet van paarden binnen defensie
Na afloop van de WO II ging de mechanisering verder en raakten de stallen in de Arthur Koolkazerne leeg. Paarden werden daarna alleen nog wel eens ingezet bij ceremoniële activiteiten. Gelukkig zijn vrijwel alle stallen wel bewaard gebleven en na 2005 zijn ze langzaamaan omgevormd tot woningen, bedrijven en een museum.
Hier wordt geschut van het 7e regiment veldartillerie op een vrachtwagen getrokken. Jaar: 1938. Bron: Gemeentearchief Ede.
In 1940 werd het geschut van het 10e regiment veldartillerie voortgetrokken door een wagen. Bron: Gemeentearchief Ede.
Een laan vol oude stallen in het Arthur Koolkwartier. Foto 2023: (c) Allard Bijlsma.
Rechts zijn woningen gecreëerd in een vroegere stal. Foto 2023: (c) Allard Bijlsma.