Het verschil tussen legenden, mythen, sagen en sprookjes, vier vormen van epiek, is niet strikt. De genres kunnen overlappen. Gedeelde kenmerken zijn vooral dat de verschillende vormen bovennatuurlijke elementen bevatten, zoals onnatuurlijke gebeurtenissen, wonderbaarlijke locaties, magische voorwerpen, bovennatuurlijke wezens, monsters en helden. Rond Ede zijn veel van deze kenmerken aanwezig. Er gaan dan ook veel verhalen rond ...
Het Witte Wief van Kernhem
De legende van het bij de schemering verschijnende 'Witte Wief' op het landgoed van Kernhem (en op meer plekken in Oost-Nederland) heeft diverse schrijvers en cineasten geïnspireerd. Uit 1997 is de film 'Het Witte Wief' met acteurs als Frédérique Huydts, Chris Zegers en Rick Engelkes. Je kunt die hier in vier korte delen bekijken. In de film komt ook de 'Bloedsteen' ter sprake. Naar: [ ballade Witte Wief ] in de Zandloper van 1978.
Studio Vandersteen schreef 'Suske en Wiske en het Witte Wief'. Foto's: de Bloedsteen bij het Doolhof op Landgoed Kernhem.
Links: liedje 'Witte Wieven' van FenS, uit 2021. Midden: de band 'Witte Wieven' (black metal) in maart 2021. Rechts: Witte Wieven gezien!
Het verhaal van de Witte Wieven, voor kinderen.
De Bloedsteen in het Edese Bos
Het verhaal gaat dat er op het landgoed Kernhem een oude, heilige plaats is, uit de tijd van de Kelten: een plek waar rituelen en inwijdingen uitgevoerd werden. In dit gebied liggen overal grafheuvels uit de Bronstijd, zo'n 1500 voor Christus. De Germanen aanbaden daar hun zonnegod. In het witgeklede priesters brachten offers op een stenen altaar. Zo'n steen was ook de 'Bloedsteen', die nu ligt in de Doolhoflaan in het Edese Bos. Het gerucht gaat, dat wanneer je hier 's nachts met volle maan een speld insteekt, er bloed uit de steen sijpelt. Dit zou het bloed moeten zijn van de offers die gebracht werden. De Bloedsteen lag eerder op de grafheuvel, daar zo'n 30 meter vandaan. Daar is in 1735 een doolhof rond aangelegd, waarvan het padenpatroon nog steeds zichtbaar is.
De Mechelse Kuil
Op de plek van de Mechelse Kuil, gelegen tussen Zuid-Ginkel en Planken Wambuis, stond vroeger een herberg. Hier gaan allerlei verhalen over in het rond. De herbergier lijkt niet te vertrouwen!
Eén van die verhalen lees je [ hier ]
Dagtocht sagen en legenden: klik [ hier ]
Links: situatie in 1975, toen er nog water in de kuil stond. Bron: Gemeentearchief Ede.
Anno 2021 staat de kuil geheel droog, ondanks de vele regen dit jaar.
Spookruiter langs de Hessenweg
Dit verhaal gaat over de Spookruiter langs 't Hessenspoor. Op een warme zomeravond reed een karavaan van wagens met paard over de Hessenweg. Ze hadden de hele dag gereisd en waren op weg naar Amersfoort. Het was een langzame tocht, want de weg was zanderig en vol diepe sporen, waardoor de paarden hard moesten werken. Helemaal achteraan reed de voorman, bekend als ‘de Rooie Duvel’. Hij was een eigenwijze en stoere man die nergens bang voor was. Toen de avond viel en donkere wolken zich boven Ede samenpakten, waar de heide en het bos samenkomen, gebeurde er iets vreemds. Aan de rand van het bos verscheen een mysterieuze figuur. Het leek een man te paard. De ‘Rooie’ riep stoer: "Kom op dan!" Maar in plaats van naar hem toe te komen te komen, verdween de figuur juist verder in het bos. De Rooie ging er achteraan, maar hoe hard hij het ook probeerde, hij kon hem niet bijhouden. De Rooie werd steeds bozer. Hij zou hem eens een lesje leren! Maar hij merkte niet dat hij dieper en dieper het bos in werd gelokt. Totdat hij vast kwam te zitten in het moeras en hij kwam er niet meer uit. De spookruiter had hem slim naar het moeras gelokt en daar verdween hij, met paard en al.
Jaren later werd het bos gekapt en werd er turf gestoken. Men zegt dat er lange tijd een plek was waar niets wilde groeien. Boeren en mensen die in de buurt kwamen, voelden dat er iets niet klopte. Soms blijven paarden hier plotseling stil staan. Misschien zien paarden wel meer dan wij mensen?
