Kogelvangers op de Eder Heide  |  Hoe zat dat?

Als je langs de Koeweg fietst, vanaf Ede naar Otterlo, dan zie je daar nu niets meer van, maar tot in de jaren '80 was hier een schietterrein gesitueerd van defensie. In Ede kon je het schieten altijd goed horen. Er werd geschoten in de richting van zandheuveltjes, de zogenaamde 'kogelvangers'. Zou men mis schieten, dan werd de kogel opgevangen door het zand. Rose vlaggen gaven aan de rand van het gebied aan dat er oefeningen aan de gang waren. Het gebied was verder vrij toegankelijk, zodat jongeren er vaak naar koperen hulzen aan het zoeken waren. In de loop van de tijd werden de schietbanen bij Ede steeds minder gebruikt en werd er vooral nog geoefend op de met hekken afgezette schietbanen bij Harskamp.


Op de kaart

Je ziet hier een deel van een militaire stafkaart uit 1971 waarop de schietbaan met 7 banen met kogelvangers (1), waaronder een pistoolbaan (2) en ook een handgranaatbaan met schuilhut (3), duidelijk zichtbaar zijn. Ook de schijvenloods (4) is zichtbaar, evenals enkele palen (5) waarin tijdens de schietoefeningen rode manden werden gehesen voor de veiligheid. Een in de top gehesen rode mand gaf aan dat er schietoefeningen plaatsvonden. Op de stafkaart is het schietterrein gesitueerd oostelijk van de Koeweg. Dit soort kaarten was vroeger geclassificeerd en uitsluitend bestemd voor militair gebruik. Dit soort kogelvangers waren op meer plekken te vinden in Nederland.

Na de WO II werden bij de kogelvanger grote hoeveelheden bommen en andere munitie tot ontploffing gebracht. Het betrof vaak niet ontplofte bommen, van het bombardement van september 1944. Dit gebeurde vooral van 1945-1946.

Bron: Gemeentearchief Ede.

Ten zuidwesten van het gebied lag een wateropvang-bekken (6), dat men plaatselijk 'De Eendenkooi' noemde. Het moest regenwater opvangen van het nabijgelegen complex van defensie.


Beeld van het gebied

TOEN: 1983. Zicht richting de kogelvangers op de Eder Heide. Bron: Gemeentearchief Ede.

TOEN: 1957. Opslagloods en grote pomp bij de kogelvangers op de Eder Heide. Bron: Historisch Museum Ede.


Hoe ligt het gebied er nu bij

Het vroegere schietterrein is nu een vrij toegankelijk stuk heide, tussen de Eder Heide en het Mosselse Veld in. Er is weinig bekend over vervuiling van dit gebied, maar aangenomen moet worden dat in de grond veel zware metalen aanwezig zijn.

Zie [ hier ] voor meer foto's en een kaart.