Ede staat aan de vooravond van grote verandering. De rijksoverheid heeft Ede in 2025 aangewezen als 'doorbraaklocatie' waar versneld woningen moeten worden gebouwd. In 2024 werd hiervoor een Contourennotitie gepresenteerd en daar konden bewoners in diverse sessies hun mening over geven in zogenaamde stadsgesprekken. In 2025 werden deze gesprekken nog eens herhaald, maar nu kon men al duidelijker zien wat de contouren werden. Vanuit de toen aanwezige bewoners zijn er zes gevraagd deel te nemen aan een 'Reflectiegroep ontwikkelkader Ede-Stad'. Zij konden in een vroeg stadium hun mening geven over aankomende plannen, nog voor ze aan de gemeenteraad werden voorgelegd. Ik was één van die zes personen.

Op deze pagina zal ik zo nu en dan wat presenteren, maar alleen dat waar geen embargo op ligt en dus al met de gemeenteraad besproken zal zijn. Via 'Reactie Atlas van Ede', verwijs ik naar artikelen die ik eerder over deze onderwerpen heb geschreven. Klik op de links in de tekst daarvoor.

Politieke dag - informatieve bijeenkomst | 16 oktober 2025

Er is een speciale publieksversie (goed leesbare samenvatting) gemaakt van het ontwikkelkader 2040. Klik op de afbeelding om de PDF te downloaden (c) Gemeente Ede.

Bijeenkomst 8 juli 2025 | embargo tot 16 juli

De doelen van de bijeenkomst waren: blinde vlekken in de bouwstenen van het Ontwikkelkader opsporen en alert zijn op mogelijke valkuilen. Verschillende perspectieven en belangen ophalen om het verhaal completer te maken. Inzicht geven in wat de gemeente hebben gedaan met de inbreng van eerdere stadsgesprekken.

De gemeente wil de ontwikkeling van Ede laten plaatsvinden op basis van 4 bouwstenen:

1. De groene stadsstructuur.
   Bestaande groen, zoals het gebied rond de Proosdijvijver, wordt verbonden met andere groene zones, zodat Ede van noord naar zuid en van oost naar west, doorsneden zal worden door groene zones. Hier kunnen bewoners wandelen en fietsen, verkoeling zoeken en tot rust komen.
   Onderwerpen:
   
   1. Uitbouw huidige Koekeltse Veld naar Westerpark.
   2. Meer kleinere evenementen. Ede is geen stad voor mega-evenementen.
   3. Knooppunt van 'groene lopers'.
   4. Groen nabij voor iedereen.
      
      Reactie Atlas van Ede: ik schreef eerder over het 'stadsparkenbeleid, ben voorstander van groene lopers (zie mijn 'Groene Lint' (2023), vergroening is echt heel nodig en Ede doet het goed op het gebied van kleine evenementen. Wat mij betreft lezen we allemaal het boek 'De fijne stad' en kijken we naar de principes van Positieve Gezondheid. Ede mag ook wel wat stoerder doen en bestaand groen upgraden naar bijvoorbeeld een 'Arboretum' (2022). Ik zie wel wat in een speciaal arboretum rond het thema van de 'Keltische bomenhoroscoop'.
      
      
2. Compact bouwen.
   Hiermee wordt bedoeld dat Ede niet ongebreideld naar het noorden en westen wil uitbreiden, maar dat eerst binnen Ede goed gekeken gaat worden waar ontwikkeld kan gaan worden. De kazerneterrein, ENKA en het gebied rond de Maanderweg zijn hier voorbeelden van. In Ede-Zuid gaan oude galerijflats plat en daar moet een moderne frisse stadswijk voor terug komen.
   Onderwerpen hierbij:
   
   1. Behoud van erfgoedwaarden.
   2. Echte hoogbouw hoort niet echt binnen Ede; wel gestapelde bouw.
   3. Fijnmazigere voorzieningenstructuur (winkels, zorg, scholen)
   4. Woningen voor starters en senioren.
   5. Optoppen van bestaande lage flats.
      
      Reactie Atlas van Ede: ik schreef eerder over het optoppen van flats, over Ede-Zuid, ben geen voorstander van de hoge hoogbouw, ben een groot voorstander van het behoud van cultureel erfgoed, maar dan wel binnen de kaders van de moderne leefomgeving (zie gedoe rond Kirpesteingarage). Oud en nieuw kunnen prima samengaan. 

3 Ruimte voor voetgangers en fietsers.
Voorbeelden hiervan zijn nu al de snelfietsroutes en de Westtunnel. Betere en snelle verbindingen moeten ervoor zorgen dat het autoverkeer zal afnemen.
Onderwerpen hierbij:

1. Omslag in denken over parkeren.
2. Ede moet een fietsstad worden.
3. Groei mobiliteit moet worden opgevangen.
4. Meer ruimte voor leefbare straten.
   
   Reactie Atlas van Ede: zie mijn stukken over de snelfietsrroutes, over de Westtunnel en mijn plan voor een spoorlijn naar Veenendaal.

4. Investeringen en adaptieve strategie.
Er moet een betere verbinding tussen stad en platteland komen (voorbeeld: Doesburgerbroek), een oplossing is nodig op het dossier 'stikstof' (voorbeeld: bouwen op kazerneterrein). Ede kent grote toekomstige uitdagingen (natuur/ recreatie/ centrum/ stationskwartier/ verkeer) en daarop zal gereageerd moeten worden. Er moet meer energie gestoken worden in het verbinden van Oost- en West-Ede (Valleistad).
Onderwerpen hierbij:

1. Doen van voorinvesteringen (bijv. bij stikstof)
2. Samenwerking met meer partners is nodig
   
   Reactie Atlas van Ede: zie voor Doesburgerbroek hier, bouwen op het kazerneterrein, mijn reactie op de tweedeling binnen Ede en de versnippering in de Contourenvise.

Bron: PowerPoint | gemeente Ede.