In dit onderdeel kijken we naar de herkomst van gebiedsnamen en andere namen in en rond Ede.
Kamp
In in de 16e eeuw had het woord kamp de betekenis van 'verblijfplaats voor een leger'. Ook in Ede kwamen regelmatig legers een tijdje aan en sloegen dan hun kamp op.
In en rond Ede herinneren hier namen aan als Stompekamp (zie links), Rietkampen, Harskamp, Kalverkamp (kaart) en Bettekamp. Omdat legers droog wilden overnachten, liggen kampen bijna altijd op dezelfde hoogte als de engen (zie verderop).
De Sijsselt
De Sysselt (uitspraak: Siesselt) is een bosgebied ten oosten van Ede in de Nederlandse provincie Gelderland.
De naam wordt ook geschreven als: (De) Sijsselt. Ook werd vroeger wel de naam: "De Zijselt" gebruikt (bijvoorbeeld op de topografische kaart 1847/8). In Ede is een straatnaam genoemd naar de Sysselt: Sijsseltselaan, geschreven met een lange ij. Over de oorsprong van de naam bestaat geen zekerheid. Er zijn vermoedens dat de naam verband houdt met de sijs (Spinus spinus), die hier als wintergast voorkomt, en die hier mogelijk werd gevangen.
Maanen
Er zijn meerdere theorieën over het ontstaan van de naam.
Het lijkt aannemelijk dat de naam Maanen, net als bijvoorbeeld Berichhem en Kernhem en dergelijke is terug te voeren op een huis, genoemd naar een bezitter. Voor Manen zou dat, net als bij Mannheim, en ook bij Menen, een vechtersbaas geweest kunnen zijn, een Hartmann of Hermann (Hermann = Arminius).
Eng en Enk
Een eng is een akker, die meestal lag tussen een hoog punt op de stuwwal en een laag punt in een dal. Langs de Veluwerand liggen daardoor honderden engen, zoals de Hoekelumse eng er één is. Soms heette een eng enk, zoals de Doesburger Enk. De huidige Parkweg, heette tot begin 20e eeuw: Engweg.
Links: De Doesburger Enk op een kaart uit 1655 (Gelders Archief)
Broek
Zit er 'Broek' in een naam, dat betreft het hier een nat en laaggelegen gebied. Een voorbeeld is de Maanderbroek, tussen Ede en Veenendaal. Bij de grote overstroming van 1855, liep dit gehele gebied nog onder water.
Hiernaast zie je in Google Maps Streetview de Maanderdijk, die dwars door de Maanderbroek heen loopt. Je kunt inzoomen en de kaart verschuiven en draaien.
Veen
Veen ontstaat in gebieden waar het water niet weg kan en waar bomen en planten langdurig op elkaar gestapeld kunnen worden. Dit gebeurde onder meer in de laaggelegen Gelderse Vallei. Hier lagen de Eder en Doesburger Venen. Richting Veenendaal is alle veen afgegraven (zie links).
Alle commercieel interessante veen, ten westen van Ede is in de vorige eeuwen afgegraven. De namen zijn gebleven, maar het veen is weg.
Horst
Het toponiem -horst is een historische benaming voor een met kreupelhout of hakhout begroeid, hoger gelegen stuk grond. De grond is meestal zandgrond en de houtbegroeiing kan zowel op als rondom het stuk grond voorkomen. Het woord horst is afkomstig van het Germaanse woord hursti, dat 'beboste opduiking in moerassig terrein' betekende. In het Oud-Germaans wordt met een horst een 'vogelnest' bedoeld. Het gaat hier met name om de afzetting die uit gevlochten hout bestaat rondom een nederzetting (of enkele hoeve). In Ede kennen we de Reehorst, een terrein waar de ENKA-wijk op ligt. Aan de rand ervan ligt het hotel-complex met dezelfde naam. Ree duidt op het voorkomen van herten.
Zie ook: https://nl.wikipedia.org/wiki/-horst
Berg
