Bouw van Cultura | planologische missers in Ede

Cultura is het cultuurcentrum van Ede. Het is gesitueerd op de hoek van de Telefoonweg en de Molenstraat. In het oorspronkelijke ontwerp zou de ingang aan de kant van de Brouwerstraat zijn, maar daar is vanaf gezien. Gevolg is dat het gebouw zich heeft afgekeerd van het wandel- en horecagebied van Ede. Je gaat nu alleen naar Cultura als je er ook echt moet zijn. Door de drukke straat ervoor is het moeilijk bereikbaar per auto. Je kunt niet even iemand afzetten die slecht ter been is. Parkeren kan alleen onder de markt en op het Kuiperplein. Er is weinig ruimte voor het stallen van een fiets voor het gebouw. Architect van het interieur van het gebouw is 'Aat Vos Interieur Architect'. Projectmanager: Stevens Van Dijck.

Conclusie: zit op de verkeerde plek, zit te ver van het hart van Ede, is slecht toegankelijk en het ergste: het is veel te klein. Een beetje artiest treedt wel op in Veenendaal (Lampegiet) en Wageningen (Junushof), maar niet in Ede. Bovenin zit het vroegere museum Oud Ede weggemoffeld in een studiezaal. Ede ontbeert hierdoor een echt museum, wat een groot gemis is.


Locatie

Luchtfoto uit 2006. Met (1) is de gerealiseerde ingang aangegeven en met (2) het voorstel voor de ingang van de architect. (3) is de Brouwerstraat, een drukke wandel-, winkel- en horecastraat. Het complex waar nu de Action in zit (4) en het opvulcomplex (5), hadden nooit gebouwd moeten worden, waardoor een open toegang tot Cultura had kunnen ontstaan. Nu zit het gevangen in zijn eigen omgeving. Bron: Gemeentearchief Ede.


Casus

Wie het pand bezoekt zal snel denken: 'zit op de verkeerde plek, is van Ede afgekeerd en is te klein'. In 2017 is er een onderzoek gedaan rond een mogelijke verhuizing van Cultura naar het leegstaande V&D-gebouw aan de Achterdoelen. Verhuizen bleek te duur. In 2018 is een onderzoek gestart om te kijken of er aan het Kuiperplein een ingang van Cultura zou komen. Daarmee was men terug bij het oorspronkelijke plan van Cultura, dat helaas niet is gerealiseerd. In 2023 is er alsnog een verbouwing gestart. Hierbij wordt de theaterzaal vergroot en komt er ook ruimte voor het Centrum voor Popcultuur Astrant, die zelf ook ruimtetekort heeft (Kuiperplein). Ook de horeca krijgt een boost. De toegankelijkheid kan verbeterd worden door het toepassen van 'mijn knip in de Molenstraat', waardoor het deel van de Molenstraat hier voorzien kan worden van een in- en uitstapplek voor wie minder goed ter been is.


Foto's

1994 | de bouwgrond ligt klaar voor de bouw. Bron: Gemeentearchief Ede.

1995 | het fundament wordt gestort. 1997 | (rechts) de grote zaal krijgt vorm. Bron: Gemeentearchief Ede.

In 1991, toen Cultura nog gebouwd moest worden. Bron: Gemeentearchief Ede.

In 2001 was het complex gereed. Bron: Gemeentearchief Ede.

In 2001 werd Cultura geopend door koningen Beatrix en ontvangen door burgemeester Blanken. Bron: Gemeentearchief Ede.

De voorkant en ingang in 2021. Foto's: (c) Allard Bijlsma.

Helemaal bovenin zit weggemoffeld, het vroegere Museum Oud-Ede.

Zomer 2023: Cultura wordt grondig verbouwd.