G - H - I | Encyclopedie van Ede
Ontbreekt er nog een belangrijke link? Stuur me dan een bericht via dit [ formulier ].
Let op: eind 2021 heeft de gemeente Ede de website 'gemeentearchief.ede.nl/kennisbank' offline gehaald. Het wachten is op een nieuwe locatie van de kennisbank, zodat de bron-url's aangepast kunnen worden.
G
Garnizoenstad, vanaf 1904
Garnizoen (van Oudfrans garnison) is een militaire term voor een ongedefinieerd aantal soldaten dat op een specifieke plaats is gestationeerd, oorspronkelijk om die plaats te bewaken, maar tegenwoordig ook vaak met die plaats als thuisbasis. Een garnizoensstad is een stad van militair belang, waar een of meer legerafdelingen gevestigd is of zijn. Soms zijn er in een garnizoensstad arsenalen, kazernes en vestingwerken of kampen en oefenterreinen.
Canon: https://mijngelderland.nl/inhoud/canons/ede/garnizoensstad-ede
Gemeentearchief (tijdelijk uit de lucht): https://gemeentearchief.ede.nl/kennisbank/03-justitie-defensie-openbare-orde-en-veiligheid/garnizoen-het/
Wikipedia: (algemeen) https://nl.wikipedia.org/wiki/Garnizoen
Erfgoed Ede: https://www.erfgoedede.nl/nijenhuis-verhalen/163-militairen-in-ede-een-verhaal-uit-de-begintijd-van-het-garnizoen.html en https://www.erfgoedede.nl/defensie/113-de-ontwikkeling-van-ede-als-garnizoensplaats.html
Gasfabriek
In een gasfabriek wordt door middel van droge destillatie van steenkool (verhitting zonder toetreden van zuurstof) lichtgas of cokesovengas en cokes verkregen. Lichtgasfabrieken hebben gasbereiding als hoofddoel. Door de ontdekking en toepassing van grote aardgasvelden waren gasfabrieken tegen het einde van de twintigste eeuw overbodig geworden.
Wikipedia: (Ede) https://nl.wikipedia.org/wiki/Gasfabriek_(Ede)
Wikipedia: (algemeen) https://nl.wikipedia.org/wiki/Gasfabriek
Zandloper: https://www.oudede.nl/wp-content/uploads/De-Zandloper-2011-04.pdf en https://www.oudede.nl/wp-content/uploads/De-Zandloper-2011-01.pdf
Kleine gasfabrieken: https://www.oudede.nl/wp-content/uploads/De-Zandloper-1998-03.pdf
Gaslantaarn
De Gaslantaarn in de Gelderse plaats Ede is een geschenk van de Edese bevolking ter gelegenheid van het vijfentwintigjarig ambtsjubileum van toenmalig koningin Wilhelmina in 1923. De lantaarnpaal is vervaardigd uit smeedijzer door de Edese Machinefabriek en IJzergieterij Henneman en staat op een bakstenen sokkel. Bovenin bevindt zich een ring waarin de volgende tekst is aangebracht: WILHELMINA 9 SEPT. 1898-1923. De lantaarn is gemaakt in de stijl van de Amsterdamse School en werd geplaatst op de hoek van het Maandereind en de Nieuwe Stationsstraat.
Gazenbeek, Jac.
Regionaal bekende schrijver van boeken over de Veluwe.
Zandloper: https://www.oudede.nl/wp-content/uploads/De-Zandloper-1978-01.pdf
Geel, Gerard en Hans
Vader en zoon Geel, beiden gevochten in de meidagen van 1940.
Gemeentearchief (tijdelijk uit de lucht): https://gemeentearchief.ede.nl/kennisbank/03-justitie-defensie-openbare-orde-en-veiligheid/gerard-en-hans-geel/
Geels - warenhuis
Decennia lang, een bekend warenhuis aan de Molenstraat. Het pand is in 2021 afgebroken.
Gelders Archief (zoeken in bronnen)
Online archief over de geschiedenis van Gelderland.
Online archief: https://www.geldersarchief.nl/
Gelderse Vallei
De Gelderse Vallei is een streek gelegen in Midden-Nederland. Het gebied ligt ruwweg tussen de Utrechtse Heuvelrug in het westen, een stukje Nederrijn in het zuiden, de Veluwe in het oosten en de Randmeren in het noorden. De Gelderse Vallei ligt voor twee derde in de provincie Gelderland, voor een derde in de provincie Utrecht en een heel klein stukje Noord-Holland in de gemeente Blaricum.
Zandloper: 2021-3
Zandloper: https://www.oudede.nl/wp-content/uploads/De-Zandloper-2005-01.pdf
Zandloper: https://www.oudede.nl/wp-content/uploads/De-Zandloper-1996-04.pdf
Dijkdoorbraak 1855: https://www.oudede.nl/wp-content/uploads/De-Zandloper-2013-01.pdf en https://edepot.wur.nl/146822
Kastelen: https://www.oudede.nl/wp-content/uploads/De-Zandloper-2007-02.pdf
Veenontginning: https://www.rug.nl/research/kenniscentrumlandschap/mscripties/masterscriptie_jeroen_grift_april_2015.pdf
Wikipedia: https://nl.wikipedia.org/wiki/Gelderse_Vallei
Dijkverzwaring: https://www.commissiemer.nl/docs/mer/p24/p2441/2441-002sn.pdf en https://www.grebbedijk.com/kennisbank/Archeologisch_bureauonderzoek_2017.pdf en https://www.grebbedijk.com/
Atlas van Ede: https://www.atlasvanede.nl/toen-en-nu/hoe-zat-dat/overstroming-gelderse-vallei-in-1855 en https://www.atlasvanede.nl/toen-en-nu/natuurgebieden/grasland-binnenlandse-hooivelden
Gelderse Vallei, Ziekenhuis
Ziekenhuis Gelderse Vallei (ZGV) is een van oorsprong christelijk, algemeen ziekenhuis in Ede. Het heeft meer dan 400 bedden en circa 2600 medewerkers. In 2007, 2011 en 2015 is het ziekenhuis geaccrediteerd door het NIAZ (Nederlands Instituut voor Accreditatie in de Zorg).
Gemeentearchief (tijdelijk uit de lucht): https://gemeentearchief.ede.nl/kennisbank/08-gezondheidszorg/ziekenhuis-de-gelderse-vallei/
Wikipedia: https://nl.wikipedia.org/wiki/Ziekenhuis_Gelderse_Vallei
Gelria, Wasserij (1906-1987)
Opgericht in mei 1906 door de broer Tulp. Mede door de komst van het leger zou er voldoende was geleverd worden. Het terrein tussen de Schaapsweg en de Ganzeweide werd gebruikt voor de opvang van het afvalwater, wat later ook gebruikt werd als kanovijver. In 1928 werd het verkocht door de gebroeders Tulp aan de directeur Schokker, waarna Gelria werd gemoderniseerd.
Gemeentearchief (tijdelijk uit de lucht): https://gemeentearchief.ede.nl/kennisbank/11-economisch-leven/wasserij-gelria/
Zandloper: https://www.oudede.nl/wp-content/uploads/De-Zandloper-2000-04.pdf
Ede-West: https://ede-west.nl/node/463
GeschiedenisvanEde: https://www.geschiedenisvanede.nl/node/463
Gemeentebelangen Ede
Lokale politieke partij.
Website: https://www.gemeentebelangen-ede.nl/
Facebook: https://www.facebook.com/GemeenteBelangenEde/
Twitter: https://twitter.com/gb_ede v
Gemeente Ede
Ede is een gemeente in de Nederlandse provincie Gelderland, te vinden op de westflank van de Veluwe en de zuidelijke Gelderse Vallei. De gemeente Ede beslaat zo'n 32.000 hectare. Binnen dit grondgebied liggen behalve de hoofdplaats Ede de woonkernen Bennekom, Deelen, Ederveen, Harskamp, Hoenderloo (deels), De Klomp, Lunteren, Otterlo en Wekerom alsmede enkele buurtschappen. De gemeente Ede is de 24e gemeente (van de 355) qua grootte (begin 2022). Ede is de 48e stad van Nederland (van de circa 6300), qua grootte (begin 2022).
Algemeen: https://www.ede.nl/
Over de gemeente: https://www.ede.nl/in-de-gemeente-ede
Ingang Gemeenteraad: https://ede.raadsinformatie.nl/dashboard
Leden van de Raad: https://ede.raadsinformatie.nl/leden
Raadsvergaderingen: https://ede.raadsinformatie.nl/live
Agenda vergaderingen: https://ede.raadsinformatie.nl/
200 jaar Ede: https://www.oudede.nl/wp-content/uploads/De-Zandloper-2019-03.pdf
Wikipedia: https://nl.wikipedia.org/wiki/Ede_(gemeente)
Lijst van grootste gemeentes: https://nl.wikipedia.org/wiki/Lijst_van_grootste_gemeenten_in_Nederland
Lijst van grootste steden: https://nl.zhujiworld.com/nl/largest-cities/
Gemeentearchief
Historisch archief van de gemeente Ede.
Gemeentearchief (tijdelijk uit de lucht): https://gemeentearchief.ede.nl/
Geschiedenis van: https://gemeentearchief.ede.nl/kennisbank/01-openbaar-bestuur/gemeentearchief/
Instituut: https://www.edetoenennu.nl/instelling_museum/gemeentearchief/
Gemeenteatlas van 1868
Naar de atlas: https://www.atlas1868.nl/
Gemeentehuizen
Gemeentearchief (tijdelijk uit de lucht): https://gemeentearchief.ede.nl/kennisbank/01-openbaar-bestuur/gemeentehuizen/
Brand 1942: https://www.oudede.nl/wp-content/uploads/De-Zandloper-2013-04.pdf en https://www.erfgoedede.nl/kijlstra-verhalen/224-de-brand-in-het-edese-gemeentehuis.html
Zandloper: https://www.oudede.nl/wp-content/uploads/De-Zandloper-2007-03.pdf
Opening 1977: https://indebuurt.nl/ede/toen-in/4-x-fotos-van-beatrix-toen-ze-in-1977-het-nieuwe-gemeentehuis-opende~60877/
Architectuur: https://www.nrc.nl/nieuws/2021/09/29/39233487-a4058939
Gemeentevlag
Een stadsvlag of gemeentevlag is een symbool voor een stad of gemeente. In de middeleeuwen mocht een stad na het verlenen van het stadsrecht een stadswapen invoeren. In de loop der tijd zijn er steeds meer stadsvlaggen vastgelegd en tegenwoordig hebben de meeste Belgische en Nederlandse steden en gemeenten een stads- of gemeentevlag.
Gemeentearchief (tijdelijk uit de lucht): https://gemeentearchief.ede.nl/kennisbank/01-openbaar-bestuur/gemeentevlag/
Wikipedia: (algemeen) https://nl.wikipedia.org/wiki/Stadsvlag
Gemeentewapen
Gemeentearchief (tijdelijk uit de lucht): https://gemeentearchief.ede.nl/kennisbank/01-openbaar-bestuur/gemeentewapen/
Zandloper: https://www.oudede.nl/wp-content/uploads/De-Zandloper-2017-01.pdf
Gemeentewerken | A. Weener
Toenmalig directeur van de dienst Gemeentewerken.
Zandloper: https://www.oudede.nl/wp-content/uploads/De-Zandloper-2019-01.pdf
Gemeentezegel
Gemeentearchief (tijdelijk uit de lucht): https://gemeentearchief.ede.nl/kennisbank/01-openbaar-bestuur/gemeentezegel/
Geografisch wandelen
Uitgebreide website met wandelingen rond Ede, steeds voorzien van uitgebreide aardrijkskundige en historische informatie.
Website: https://www.geografischwandelen.nl/
Germanen, tijd van de
Met de Germanen wordt een verzameling volkeren en stammen aangeduid die rond het begin van onze jaartelling een Germaanse taal spraken. Het is dus primair een linguïstisch begrip. Een Germaan was een spreker van een Germaanse taal. De Germaanse talen behoren tot de Indo-Europese taalfamilie. Destijds woonden Germanen in Scandinavië en op de Noord-Europese Laagvlakte.
MijnGelderland: https://mijngelderland.nl/inhoud/canons/ede/germanen-aan-de-limes
Wikipedia: https://nl.wikipedia.org/wiki/Germanen
Geschiedenis van ede - in vogelvlucht
Indebuurt: https://indebuurt.nl/ede/toen-in/de-geschiedenis-van-ede-in-vogelvlucht~105993/
Ginkel, De - bewoningsgeschiedenis
De Ginkel is een heidegebied met een landbouwenclave omringd door bossen op de Veluwe in de Gelderse gemeente Ede.
Zandloper: https://www.oudede.nl/wp-content/uploads/De-Zandloper-2009-03.pdf
Tolhuisje: https://www.oudede.nl/wp-content/uploads/De-Zandloper-2001-03.pdf
Wikipedia: https://nl.wikipedia.org/wiki/De_Ginkel
Ginkelse Heide
De Ginkelse Heide is een heidegebied bij Ede dat wordt afgewisseld met bos. Het heidegebied wordt van de Eder Heide gescheiden door de Verlengde Arnhemseweg (N224). De Ginkelse Heide is een natuurreservaat in Ede dat bekend staat om zijn uitgestrekte heidevlaktes en bos. Het is een populaire plek om te wandelen, fietsen of mountainbiken. Er zijn verschillende fietstochten en wandelroutes uitgezet, waaronder de Airborne wandeling die langs het Airborne Monument en vele oorlogsverhalen van Operatie Market Garden voert. De Ginkelse Heide was een belangrijke locatie in de Tweede Wereldoorlog. Op 17 september 1944 landden hier zo'n 2.200 geallieerde parachutisten als onderdeel van Operatie Market Garden, een poging om de bruggen bij Arnhem te veroveren en de oorlog te beëindigen. Rondom de Ginkelse Heide ontstonden overal gevechten met Duitse troepen die zich hardnekkig verzetten. De heidevelden van de Zuid- en Noord-Ginkel (de Eder heide) waren tot het begin van de 20e eeuw bezit van de geërfden van de regio.
Wikipedia: https://nl.wikipedia.org/wiki/Ginkelse_Heide
Glider Museum
Een WO II-museum in Wolfheze.
Website: https://glidermuseum.nl/
Goede Herderkerk
Oorspronkelijk een RK-kerk aan de Ganzeweide.
Wikipedia: https://nl.wikipedia.org/wiki/Goede_Herderkerk_(Ede)
Godsdienst, opkomst van
MijnGelderland: https://mijngelderland.nl/inhoud/canons/ede/godsdienst-in-ede
Gouden Handen, Tentoonstelling
Vond plaats in Ede in het jaar 1949.
Erfgoed Ede: https://www.erfgoedede.nl/nijenhuis-verhalen/33-gouden-handen-in-ede.html
Goudsberg
De Goudsberg is een heuvel ten noordoosten van Lunteren in de Nederlandse provincie Gelderland. De heuvel vormt een onderdeel van het noordelijkste punt van de Veluwse stuwwal Meulunteren-Wageningen met een hoogte van zo'n vijftig meter boven NAP.
Gemeentearchief (tijdelijk uit de lucht): https://gemeentearchief.ede.nl/kennisbank/10-cultuur-sport-recreatie-en-evenementen/goudsberg/
Wikipedia: https://nl.wikipedia.org/wiki/Goudsberg_(Lunteren)
Grebbelinie
De Grebbelinie was een voorverdediging van de Hollandse Waterlinie, een Nederlandse verdedigingslinie, gebaseerd op inundatie. Deze linie liep door de Gelderse Vallei vanaf de Nederrijn bij de Grebbeberg te Rhenen langs het Valleikanaal en de Eem tot aan de Zuiderzee, later het IJsselmeer.
Geopark: https://www.geopark-heuvelrug.nl/geo-locaties/linies-en-limes/het-grebbeliniegebied/
Website: https://www.grebbelinie.nl/
Wikipedia: https://nl.wikipedia.org/wiki/Grebbelinie
Grift, demping van de
De Bisschop Davidsgrift (ook wel Grift of Grebbe) is een historisch kanaal in de Gelderse Vallei in de Nederlandse provincie Utrecht. De Grift is gegraven in 1473-1481 onder leiding van Bisschop David van Bourgondië. Doel was de ontginning (turfwinning) van de veengebieden ten noorden van Rhenen, de zogeheten Rhenense of Stichtse venen.
Zandloper: https://www.oudede.nl/wp-content/uploads/De-Zandloper-1998-02.pdf
Wikipedia: https://nl.wikipedia.org/wiki/Bisschop_Davidsgrift
GroenLinks Ede
Lokale afdeling van deze landelijke partij.
Website: https://ede.groenlinks.nl/home
Facebook: https://www.facebook.com/GroenLinksEde/
Twitter: https://twitter.com/edegroenlinks
Groenstructuurkaart
Op basis van de groenstructuurkaart wordt het integrale beleid geformuleerd voor de verschillende thema’s: kwaliteit en identiteit, klimaat en water, ecologie en biodiversiteit en de gezonde leefomgeving.
Grondsoort
Bekijk per agrarisch stuk grond wat hier het grondgebruik en het gebruik is.
Boer&Bunder: https://boerenbunder.nl/report/52.04430,5.67604
Grondwaterverontreiniging ENKA
SME-Ede: https://sme-ede.nl/site/grondwaterverontreiniging-enka-ede/
De Gelderlander: https://www.gelderlander.nl/ede/gifcocktail-in-grondwater-ede-zuid-opruimen-gaat-nog-honderd-jaar-duren~a8d64adb/
H
Hackett, John - Generaal
John Winthrop Hackett werd geboren op 5 november 1910 in het Australische Perth. In september 1944 landde de generaal als commandant van de Britse 4e Parachutistenbrigade op de Ginkelse Heide bij Ede. Tijdens de slag om Arnhem raakt Hackett zwaargewond. Na een operatie in het Arnhemse Sint Elizabeth Gasthuis, ontsnapt hij met hulp van de verzetsstrijders Piet van Arnhem en Blue Johnny naar Ede. Daar duikt hij onder in het huis van de gezusters De Nooij, aan de Torenstraat 5 (vlakbij de markt). Eind januari 1945 verlaat de dan weer opgeknapte Hackett Ede per fiets. Via een vaker gebruikte ontsnappingsroute wordt hij naar de Biesbosch gebracht, aan de sinds midden 1944 geallieerde zijde van de Merwede. De Britse generaal wordt later benoemd tot ereburger van Ede en overlijdt in 1997. In 2023 is het deel van Parklaan, dat loopt vanaf de N224 tot aan het WFC, naar hem vernoemd: Generaal Hackettlaan.
Wikipedia: https://nl.wikipedia.org/wiki/John_Hackett_(militair)
H.A.F. Hollandse Apparatenfabriek
Bedrijf aan de Frankeneng.
Gemeentearchief (tijdelijk uit de lucht): https://gemeentearchief.ede.nl/kennisbank/11-economisch-leven/haf-hollandse-apparatenfabriek/
Ham, Notaris Johannes van den
Johannes Hermannus Theodorus Wilhelmus (Johan) van den Ham (Barneveld, 8 juli 1822 – Lunteren, 15 januari 1912) was een notaris te Lunteren, die een belangrijke rol heeft gespeeld in de Luntersche Tuinbouw-Vereeniging en die Het Luntersche Buurtbosch gesticht heeft.
Gemeentearchief (tijdelijk uit de lucht): https://gemeentearchief.ede.nl/kennisbank/12-notariaat/ham-notaris-johannes-van-den/
Wikipedia: https://nl.wikipedia.org/wiki/Johan_van_den_Ham
MijnGelderland: https://mijngelderland.nl/inhoud/verhalen/notaris-j-w-th-w-van-den-ham
Hamerpagt, George
Architect van het NIZO-gebouw op Landgoed Kernhem.
Harmonie, muziekvereniging De
Gemeentearchief (tijdelijk uit de lucht): https://gemeentearchief.ede.nl/kennisbank/10-cultuur-sport-recreatie-en-evenementen/harmonie-muziekvereniging-de/
Harsselo, Kasteel
Ooit een kasteel, genoemd in 1388 als bezit van Henrik van Brienen. Na afbraak in 1800 restte alleen nog de poort. Deze is tot boerderij verbouwd.
Gemeentearchief (tijdelijk uit de lucht): https://gemeentearchief.ede.nl/kennisbank/05-bouwen-en-wonen/harsselo-kasteel/
Zandloper: https://www.oudede.nl/wp-content/uploads/De-Zandloper-2007-02.pdf
KasteleninNederland: https://www.kasteleninnederland.nl/kasteeldetails.php?id=1314
Hartenberg
In 1960 kocht Stichting ’s Heeren Loo een terrein van 86 hectare in de Wekeromse bossen. Het was het gebied van de voormalige landgoederen Peppelenbosch en Westenrode. Hier wilde de stichting De Hartenberg starten: een Inrichting van de Vereniging tot Opvoeding en Verpleging van Geesteszwakke Kinderen. Op 20 mei 1967 opende Prinses Margriet de deuren van de nieuwe Hartenberg. De officiële naam van het complex is tegenwoordig ’s Heeren Loo Zuid-Veluwe.
Gemeentearchief (tijdelijk uit de lucht): https://gemeentearchief.ede.nl/kennisbank/08-gezondheidszorg/hartenberg/
Hartgers
Familie van fotografen.
Erfgoed Ede: https://www.erfgoedede.nl/nijenhuis-verhalen/192-corn-hartgers-meubelmaker-sigarenhandel-en-fotograaf.html en https://www.erfgoedede.nl/nijenhuis-verhalen/110-cornelis-hartgers-sigarenhandelaar-fotograaf.html
Gelderlander: https://www.gelderlander.nl/overig/drie-generaties-foto-s-oud-ede-hangen-paar-maanden-in-cultura~a38bdb5c/
Oud Ede: https://www.oudede.nl/overdracht-fotos-andre-hartgers/
Hartogs, Dr. J.C.
Jacques Coenraad Hartogs (Rotterdam, 30 november 1879 - Bazel, 6 mei 1932) was de oprichter van de NK (uitspraak eNKa) dat later Algemene Kunstzijde Unie te Arnhem werd.
Gemeentearchief (tijdelijk uit de lucht): https://gemeentearchief.ede.nl/kennisbank/14-personen/hartogs-dr-jc/
Zandloper: https://www.oudede.nl/wp-content/uploads/De-Zandloper-1994-03.pdf
Oud-Ede: https://www.oud-ede-zuid.nl/26-ede-zuid/enka/55-biografie-hartogs
Wikipedia: https://nl.wikipedia.org/wiki/Jacques_Coenraad_Hartogs
Heeckeren van Kell, burgemeester Mr. A. Baron van
Burgemeester van Ede. Alexander baron van Heeckeren van Kell (Angerlo, 19 juli 1871 - De Steeg, 4 juni 1945) was een Nederlands burgemeester uit het adellijke geslacht Van Heeckeren. Hij was lid van de Anti-Revolutionaire Partij (ARP).
Gemeentearchief (tijdelijk uit de lucht): https://gemeentearchief.ede.nl/kennisbank/01-openbaar-bestuur/heeckeren-van-kell-burgemeester-mr-a-baron-van/
Wikipedia: https://nl.wikipedia.org/wiki/Alexander_van_Heeckeren_van_Kell
Heidebloemplas
Natuurlijke waterplas nabij de Kreel.
Indebuurt: https://indebuurt.nl/ede/genieten-van/mysteries/edes-mysterie-hoe-komt-het-water-van-de-heidebloemplas-zo-laag~53117/
Wandelroute: https://www.mooisteroutes.nl/routes/9b67358/heidebloemallee
Heideweek
De Heideweek is een feestweek die jaarlijks wordt gehouden in de gemeente Ede tijdens de bloeitijd van de heide. In de laatste volledige week van augustus vinden er verspreid over alle dorpen van de gemeente Ede meer dan zeventig evenementen plaats. Hiermee is de Heideweek een van de grootste evenementen van Gelderland.
Officiële site: https://heideweek.nl/
Wikipedia: https://nl.wikipedia.org/wiki/Heideweek
Gemeentearchief (tijdelijk uit de lucht): https://gemeentearchief.ede.nl/kennisbank/10-cultuur-sport-recreatie-en-evenementen/heideweek/
Zandloper: https://www.oudede.nl/wp-content/uploads/De-Zandloper-1995-01.pdf
Historie: https://heideweek.nl/organisatie/historie/
Erfgoed Ede: https://www.erfgoedede.nl/nijenhuis-verhalen/124-de-begrafenis-van-een-heidekoningin.html en https://www.erfgoedede.nl/nijenhuis-verhalen/102-het-ontstaan-van-de-heideweek.html
Heiduikers
Onderwatersportvereniging.
Zandloper: https://www.oudede.nl/wp-content/uploads/De-Zandloper-2011-04.pdf
Heij, Drikus
Hendrikus Heij (Drikus) is geboren in Ede op 20-08-1906. Overleden Ede Mei 1975. Hij had een grind- en zandhandel te Ede, "De Heijhorst" Veenderweg 15 Ede.
Gemeentearchief (tijdelijk uit de lucht): https://gemeentearchief.ede.nl/kennisbank/14-personen/heij-drikus/
Foto: https://www.collectiegelderland.nl/historischmuseumede/object/cd734541-2db0-21e0-b124-7cf30a72f4d6
HEMA - al sinds 1926 in Ede
Dit (voorheen als acroniem van Hollandsche Eenheidsprijzen Maatschappij Amsterdam) is een van oorsprong Nederlandse keten van warenhuizen.
Indebuurt: https://indebuurt.nl/ede/toen-in/nostalgie-hema-zoals-het-vroeger-was~53016/
Wikipedia: https://nl.wikipedia.org/wiki/HEMA
Henneman, Edese Machinefabriek
De bekende smeedijzeren gaslantaarn aan het Maandereind, is vervaardigd door de Edese Machinefabriek en IJzergieterij Henneman in 1923 als geschenk van de Edese bevolking ter gelegenheid van het vijfentwintigjarig ambtsjubileum van H.M. koningin Wilhelmina.
Gemeentearchief: https://gemeentearchief.ede.nl/kennisbank/11-economisch-leven/edesche-machinefabriek/
Gaslantaarn: https://rijksmonumenten.nl/monument/523577/smeedijzeren-gaslantaarn-vervaardigd-door-de-edese-machinefabriek-en-ijzergieterij-henneman/ede/
Hessenwegen
Een hessenweg is een type weg en meerdere wegen in Nederland en Noord-Duitsland hebben deze als naam gekregen. Deze naam wordt op verschillende manieren verklaard.
Info: https://mijngelderland.nl/inhoud/canons/ede/hessenwegen
Zandloper: https://www.oudede.nl/wp-content/uploads/De-Zandloper-1995-01.pdf en https://www.oudede.nl/wp-content/uploads/De-Zandloper-1994-03.pdf
Wikipedia: (algemeen) https://nl.wikipedia.org/wiki/Hessenweg
Highlights van Ede
Ede heeft veel moois te bieden. Via deze links krijg je daarvoor lijstjes.
Indebuurt: https://indebuurt.nl/ede/genieten-van/highlights-van-ede-11-x-de-mooiste-bezienswaardigheden~64920/
Tripadvisor: https://www.tripadvisor.nl/Attractions-g652225-Activities-Ede_Gelderland_Province.html
Dagjeweg: https://www.dagjeweg.nl/dagjeuit/ede
Inspirock: https://www.inspirock.com/nl/the-netherlands/things-to-do-in-ede
Atlas van Ede: https://www.atlasvanede.nl/must-see
Hilgers, Jan
Johan Willem Emile Louis Hilgers, ook bekend als Jan Hilgers (Probolinggo (Nederlands-Indië), 19 december 1886 - gevangenkamp nabij Ngawi (Nederlands-Indië), 21 juli 1945) was een Nederlandse luchtvaartpionier en de eerste Nederlander die boven Nederlands grondgebied vloog.
Historiek: https://historiek.net/jan-hilgers-en-de-beginperiode-van-de-luchtvaart/8243/
Zandloper: https://www.oudede.nl/wp-content/uploads/De-Zandloper-1994-01.pdf
Wikipedia: https://nl.wikipedia.org/wiki/Johan_Hilgers
Erfgoed Ede: https://www.erfgoedede.nl/kijlstra-verhalen.html?start=20 en https://www.erfgoedede.nl/kijlstra-verhalen/184-vliegkamp-doesburgerhei-herinneringen-van-ko-de-nooij.html
Hindekamp, De
De Hindekamp, een gebied van circa 500 ha, vormt het centrale deel van De Ginkel, dat in 1990 door “Bureau Nieuwland” te Wageningen wordt aangeduid als de landbouwenclave De Ginkel. Het is een delgebied en met recht een enclave temidden van bos en heide.
Gemeentearchief (tijdelijk uit de lucht): https://gemeentearchief.ede.nl/kennisbank/06-landbouw-visserij-natuurbeheer-en-milieu/hindekamp-de/
Zandloper: https://www.oudede.nl/wp-content/uploads/De-Zandloper-2002-03.pdf en https://www.oudede.nl/wp-content/uploads/De-Zandloper-2001-02.pdf
Historisch Museum Ede
Historische organisatie, gevestigd in Cultura.
MijnGelderland: https://mijngelderland.nl/inhoud/organisaties/historisch-museum-ede
Gemeentearchief (tijdelijk uit de lucht): https://gemeentearchief.ede.nl/kennisbank/10-cultuur-sport-recreatie-en-evenementen/historisch-museum-ede/
Hittekaart
Kaart die aangeeft waar het in Ede in de zomer warm of minder warm is.
Kaart: https://geo.ede.nl/?@LODK
Hoekelum, Landgoed en Kasteel
Hoekelum is een kasteel en landgoed tussen Ede en Bennekom, in de Nederlandse provincie Gelderland. Het kasteel ligt aan de Edeseweg 124 in Bennekom. Landgoed Hoekelum is een kasteel en landgoed tussen Ede en Bennekom in de Nederlandse provincie Gelderland. Het landgoed heeft oude wallen die laten zien hoe het gebied tussen Wageningen en Ede vroeger beheerd werd. Het kasteel wordt tegenwoordig gebruikt als trouwlocatie van de gemeente. Het is een populaire bezienswaardigheid in de omgeving. Landgoed Hoekelum gaat terug tot de 14e eeuw en is nauw verbonden met de jacht. Het huis zou van oorsprong een eenvoudig houten jachthuis zijn geweest. In 1396 werd het landgoed in leen gegeven aan de jagermeester van de Veluwe, wat een erfelijk ambt was. Het landgoed telde in 1325 maar liefst 2.000 hectare.
Wikipedia: https://nl.wikipedia.org/wiki/Hoekelum_(kasteel)
Gemeentearchief (tijdelijk uit de lucht): https://gemeentearchief.ede.nl/kennisbank/05-bouwen-en-wonen/hoekelum-kasteel/
Route en kaart: https://assets.glk.nl/docs/9d412bc7-83d0-4bdb-80e8-707ce3f1324b.pdf
Tuinaanleg: https://rijksmonumenten.nl/monument/514042/hoekelum-tuin-en-parkaanleg/bennekom/
Koffiekamer: https://www.hoekelum.nl/koffiekamer
Hoff, Familie | 1770-1860
Onderkerkmeester te Ede.
Zandloper: https://www.oudede.nl/wp-content/uploads/De-Zandloper-2018-02.pdf
GeldersArchief: https://www.geldersarchief.nl/bronnen/archieven?mivast=37&mizig=210&miadt=37&miaet=1&micode=0465&minr=29940740&miview=inv2&milang=nl
Hofjeshof
Ontmoetingsplek in Veldhuizen.
Website: https://veldthuizen.nl/pagina/ontmoetingsplek-hofjeshof
Hof van Gelderland | hotel
Tegenwoordig zit in het pand van het hotel de HEMA. Hotel Hof van Gelderland was vanaf 1829 een begrip. Je kon er eten, drinken in de gelagkamer en slapen. Toeristen verbleven graag in de Hof van Gelderland.
Gemeentearchief (tijdelijk uit de lucht): https://gemeentearchief.ede.nl/kennisbank/11-economisch-leven/hof-van-gelderland-hotel/
Indebuurt: https://indebuurt.nl/ede/toen-in/toen-in-ede-hotel-hof-van-gelderland-nog-een-begrip-was~115419/
Indebuurt: https://indebuurt.nl/ede/genieten-van/toen-in-ede-12-x-shoppen-in-de-passage~54444/
Plan: https://www.gelderlander.nl/ede/hema-ede-moet-weer-hof-van-gelderland-worden~a086dc9d/
Hoge Veluwe
Nationaal Park De Hoge Veluwe (door het park zelf aangeduid als 'Het Nationale Park De Hoge Veluwe') is een nationaal park in de Nederlandse provincie Gelderland, gesticht in 1935. Het is circa 5400 hectare groot.
Canon: https://mijngelderland.nl/inhoud/canons/ede/het-nationale-park-de-hoge-veluwe
Nationaal Park: https://www.edetoenennu.nl/instelling_museum/nationaal-park-de-hoge-veluwe/
Wikipedia: https://nl.wikipedia.org/wiki/Nationaal_Park_De_Hoge_Veluwe
Home, Villa
Gelegen aan de Stationsweg.
Erfgoed Ede: https://www.erfgoedede.nl/kijlstra-verhalen/217-sophia-genis-en-de-villa-home-aan-de-grindweg-te-ede.html
Hooge Paaschberg
De Hooge Paaschberg is een landhuis aan de Arnhemseweg in Ede. Het huis werd in 1915 gebouwd en heeft de status van gemeentelijk monument.
Zandloper: https://www.oudede.nl/wp-content/uploads/De-Zandloper-1992-03.pdf
Wikipedia: https://nl.wikipedia.org/wiki/De_Hooge_Paaschberg
Hoogspanningslijnen
Een hoogspanningsleiding is een elektriciteitsleiding die wordt gebruikt voor het vervoer van elektriciteit onder hoge spanning over grote afstanden. Deze leidingen maken doorgaans deel uit van een hoogspanningsnet. De leidingen bevinden zich over het algemeen op land in de lucht en lopen over hoogspanningsmasten en worden dan hoogspanningslijn genoemd. In het water of in de grond zijn de leidingen geïsoleerd en heten ze hoogspanningskabels. In Ede worden de leidingen steeds meer onder de grond gebracht.
Gemeente Ede: https://www.ede.nl/in-de-gemeente-ede/ede-in-ontwikkeling/verkabeling-hoogspanningslijnen
Zandloper: https://www.oudede.nl/wp-content/uploads/De-Zandloper-2018-01.pdf
Wikipedia: https://nl.wikipedia.org/wiki/Hoogspanningsleiding
Hoogtekaart
Topografische kaart: https://nl-nl.topographic-map.com/maps/gspo/Ede/
Hoop, Melkfabriek de
Verdwenen melkfabriek in Bennekom.
Gemeentearchief: https://gemeentearchief.ede.nl/kennisbank/11-economisch-leven/hoop-melkfabriek-de/
Hoop, Molen de
Molen in Lunteren.
Gemeentearchief (tijdelijk uit de lucht): https://gemeentearchief.ede.nl/kennisbank/05-bouwen-en-wonen/molen-de-hoop-lunteren/
HORA
HORA was een Herstellings-Oord voor Rustbehoevende Ambtenaren bij Ede (Gelderland). Het werd gebouwd in 1922 en gesloten in 1965. Het gebouw kreeg daarna een bestemming als jeugdpsychiatrische observatiekliniek met de naam 'De Ederhorst' (tegenwoordig 'Karakter').
Gemeentearchief (tijdelijk uit de lucht): https://gemeentearchief.ede.nl/kennisbank/08-gezondheidszorg/hora/
Wikipedia: https://nl.wikipedia.org/wiki/HORA_(Ede)
Horsterweg
Vroegere weg in het oude Veldhuizen, die liep vanaf de N224 tot aan de Peppelensteeg. De huidige Horsterweg heette vroeger Spindersteeg.
Veldthuizen.nl: https://veldthuizen.nl/uitgelicht/slenteren-op-de-slunterengweg
Atlas van Ede: https://www.atlasvanede.nl/toen-en-nu/hoe-zat-dat/veldhuizen-voordat-er-huizen-waren
Horsting, Willem
Van beroep is Willem Horsting landmeter en in deze hoedanigheid maakt hij verscheidene kaarten van Ede en omgeving, zoals bijvoorbeeld de eerste kaarten van het Edese bos en een kaart van het door de watersnood van 1855 overstroomde gebied.
Gemeentearchief (tijdelijk uit de lucht): https://gemeentearchief.ede.nl/kennisbank/01-openbaar-bestuur/horsting-willem/
Houtverkopingen
Gegadigden trokken op deze momenten langs de opslagplaatsen in het Edesche, Kreelsche en Sijsseltse bos om hun keus te bepalen.
Erfgoed Ede: https://www.erfgoedede.nl/nijenhuis-verhalen/46-houtverkopingen.html
Huishoudschool Prinses Marijke
De school opende aan de Brouwerstraat in 1931. Meisjes konden hier tweejarige opleidingen volgen waarbij vooral huishoudelijke vakken centraal stonden. Zo kon je leren naaien, koken en tuinieren.
Zandloper: https://www.oudede.nl/wp-content/uploads/simple-file-list/zandlopers/De-Zandloper-2011-02.pdf
Huizenbouw
Hoeveel gebouwde huizen in een periode.
Tot 1940: https://ede-west.nl/node/268
1950-1969: https://ede-west.nl/node/281
2020-2021: https://indebuurt.nl/ede/nieuws/wow-zoveel-huizen-kwamen-er-dit-jaar-al-bij-in-ede~119186/
Hunneschans Heveadorp
De walburg van de Duno dateert vermoedelijk uit de periode van kort voor het jaar 1000.
Website: https://www.absolutefacts.nl/kastelen/data/duno-hunneschans-heveadorp.htm
AtlasVanEde: https://www.atlasvanede.nl/mooi-ede/91-100-must-see-rond-ede/99-heveadorp
Huzaren Zuid-Ginkel
In de meidagen van 1940 gesneuvelde militairen.
Zandloper: https://www.oudede.nl/wp-content/uploads/De-Zandloper-2016-02.pdf
Bezoek-Ede: https://www.bezoek-ede.nl/militair-toerisme/oorlogsherinneringen-ede/mei-1940-herberg-zuid-ginkel-en-de-drie-gesneuvelde-huzaren
AtlasVanEde: https://www.atlasvanede.nl/thema-s/geschiedenis/tweede-wereldoorlog-1940-1945/1940-meidagen
Erfgoed Ede: https://www.erfgoedede.nl/defensie/114-de-huzaren-van-zuid-ginkel-bij-ede.html
HvA Cultuurfonds Ede
Stichting het Harmsen van der Vliet-Ameshoff fonds, die onder meer kunstwerken laat maken voor het centrum van Ede.
Eigen website: https://www.hvacultuurfonds.nl/index.php
I
IJsbaan
Ede kent vooral verdwenen ijsbanen: achter de Gelria, op de Ganzeweide, bij de Reehorst. Meestal gaat men schaatsen op één van de grote vijvers. Aan de Langekampseweg ligt de officiële ijsbaan van Ede.
Zandloper: https://www.oudede.nl/wp-content/uploads/De-Zandloper-2010-01.pdf
Indebuurt: https://indebuurt.nl/ede/toen-in/toen-in-ede-een-blauwe-vlag-aan-de-watertoren-garant-stond-voor-schaatspret~100054/
Op vijvers: https://indebuurt.nl/ede/genieten-van/er-wordt-geschaatst-op-de-proosdijvijver~104427/
Edese IJsvereniging 1963-2013: https://adoc.pub/edese-ijsvereniging.html
IJzertijd
De ijzertijd is de periode van de prehistorie die volgde op de bronstijd en gekenmerkt werd door het gebruik van ijzer. De naam ijzertijd duidt op het veelvuldig gebruik van ijzer bij het maken van metalen voorwerpen.
MijnGelderland: https://mijngelderland.nl/inhoud/canons/ede/een-vruchtbaar-schaakbord
Wikipedia: https://nl.wikipedia.org/wiki/IJzertijd
IJzertijdboerderij
Op de Veluwe telt de gemeente Ede vele complexen van raatakkers, waarvan het Wekeromse Zand aan de Vijfsprongweg tussen Wekerom en Meulunteren de grootste én de bekendste is. Deze raatakkers zijn pas is 1996 ontdekt. Bij archeologisch veldonderzoek in 2006 werden in de buurt van de Vijfsprongweg sporen van maar liefst vijf boerderijen uit de IJzertijd gevonden. In de zomer van 2011 verrees hier een boerderij, compleet met een opslagschuurtje, een zogeheten spieker.
Instituut: https://www.edetoenennu.nl/instelling_museum/geldersch-landschap-kasteelen/
Website: https://middelpuntvannederland.nl/goudsberg-schatten/goudsberg-celtic-fields-2/
Imkerij
Bijenteelt, het bijenhouden om de was en den honing, aanvankelijk in uitgeholde boomstammen, later in korven en houten kasten met uitneembare ramen, waarin de raat gemaakt is. De honingoogst heeft gewoonlijk in september plaats.
Zandloper: https://www.oudede.nl/wp-content/uploads/De-Zandloper-1997-02.pdf
De biddende imker: https://erfgoedede.nl/kijlstra-verhalen/206-biddende-imker.html
Immigranten in Ede
Historische kijk op migratie.
MijnGelderland: https://mijngelderland.nl/inhoud/canons/ede/vestiging-van-immigranten-in-ede
Indebuurt Ede
Online platform met het laatste nieuws over Ede.
Website: https://indebuurt.nl/ede/
Indie-monument op de Paasberg
In 2021 geplaatst WO II monument.
Omroep Gelderland: https://www.gld.nl/nieuws/7342549/indie-monument-ede-onthuld-bij-herdenking-einde-woii
Gelderlander: https://www.gelderlander.nl/ede/de-duyf-misplaatst-als-naam-voor-indisch-monument-in-ede~aba68e10/
Ede-Stad: https://www.edestad.nl/lokaal/historie/357457/onthulling-tijdelijk-indisch-monument-ede
Indische Buurt
Buurt in Ede waar de straten zijn vernoemd naar Indonesische eilanden.
Zandloper: https://www.oudede.nl/wp-content/uploads/De-Zandloper-2016-03.pdf
Interbellum
Een interbellum (van het Latijnse inter, tussen, en bellum, oorlog) is een periode tussen twee oorlogen. Met het interbellum wordt meestal verwezen naar de periode tussen de Eerste en de Tweede Wereldoorlog (van november 1918 tot september 1939).
Platformmhe: http://www.platformmhe.nl/mve_wo2.php
Wikipedia: https://nl.wikipedia.org/wiki/Interbellum
Historiek: https://historiek.net/interbellum-betekenis-kenmerken/80520/
Invasieve soorten
Invasieve soorten zijn soorten die zich buiten hun oorspronkelijke verspreidingsgebied hebben gevestigd en door hun aanwezigheid of door de groei van hun populaties tot problemen kunnen leiden. Ze kunnen een bedreiging vormen voor inheemse soorten en dus voor biodiversiteit.
Kaart: https://geo.ede.nl/?@LODK
Irene, Showband
Een toonaangevende showband met internationale uitstraling.
Gemeentearchief (tijdelijk uit de lucht): https://gemeentearchief.ede.nl/kennisbank/10-cultuur-sport-recreatie-en-evenementen/irene-showband/
Website: http://www.irene.nl/
Erfgoed Ede: https://www.erfgoedede.nl/kijlstra-verhalen/142-van-trommels-en-trompetten-uit-het-begin-van-tamboer-en-pijperkorps-irene-uit-ede.html
Irhoven, Ds. Wilhelmus van
Predikant in Ede in de 18e eeuw.
Gemeentearchief (tijdelijk uit de lucht): https://gemeentearchief.ede.nl/kennisbank/13-godsdienst/irhoven-ds-wilhelmus-van/
Genealogie: https://www.genealogieonline.nl/schoolmeesters-in-de-meierij/I7381.php
Gasfabriek
GELRA-terrein
Gelrelinie - Fort aan de Buursteeg
Heideweek 2019
Generaal Hackett in 1945. Bron: Wikipedia.